Poszanowanie życia rodzinnego w kontekście imigracji

Chociaż zasadniczym celem art. 8 jest zapewnienie jednostce ochrony przed arbitralną ingerencją władz publicznych, może on pociągać za sobą pozytywne zobowiązania nieodłącznie związane z koniecznością skutecznego zapewnienia „poszanowania” życia prywatnego i rodzinnego. Granice pomiędzy pozytywnymi a negatywnymi obowiązkami ciążącymi na Państwie na mocy wspomnianego przepisu są jednak trudne do dokładnego wyznaczenia. Niemniej mające zastosowanie zasady pozostają podobne. W obu przypadkach należy mieć na względzie konieczność zapewnienia słusznej równowagi między konkurującymi ze sobą interesami jednostki i społeczeństwa jako całości. Ponadto w obu tych zakresach Państwu przysługuje pewien margines oceny.

W kontekście imigracji nie można uznać, że art. 8 nakłada na Państwo ogólny obowiązek uszanowania wyboru kraju zamieszkania przez parę małżeńską albo zezwolenia na połączenie rodziny na jego terytorium. Jednakże w przypadku sprawy, która dotyczy zarówno życia rodzinnego, jak i imigracji, zakres zobowiązania Państwa do przyjęcia na swoje terytorium krewnych osób już w nim mieszkających będzie się różnić w zależności od sytuacji osób zainteresowanych i interesu ogólnego. Czynniki, które należy wziąć w tym kontekście pod uwagę, to stopień, w jakim życie rodzinne zostałoby skutecznie przerwane, zakres więzi stworzonych w Układającym się Państwie, istnienie niemożliwych do przezwyciężenia przeszkód uniemożliwiających wspólne życie rodziny w kraju pochodzenia danego cudzoziemca, jak również czynniki związane z kontrolą imigracji (np. przypadki naruszenia prawa imigracyjnego) lub względy porządku publicznego przemawiające za wydaleniem (zob. Butt przeciwko Norwegii)

Kolejną istotną kwestią jest to, czy życie rodzinne zostało stworzone w czasie, kiedy osoby zainteresowane zdawały sobie sprawę, że z uwagi na status jednej z nich przetrwanie takiego życia rodzinnego w Państwie przyjmującym od początku było niepewne. Gdy ma to miejsce, zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Trybunału jedynie w wyjątkowych okolicznościach wydalenie członka rodziny niebędącego obywatelem danego państwa może stanowić naruszenie art. 8 (zob. Abdulaziz, Cabales i Balkandali przeciwko Zjednoczonemu Królestwu, wyrok z dnia 28 maja 1985 r., Seria A nr 94, str. 94; Mitchell przeciwko Zjednoczonemu Królestwu (dec.), skarga nr 40447/98, 24 listopada 1998; Ajayi i Inni przeciwko Zjednoczonemu Królestwu (dec.), skarga nr 27663/95, 22 czerwca 1999; M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu (dec.), skarga nr 25087/06, 24 czerwca 2008; Rodrigues da Silva i Hoogkamer przeciwko Holandii; Arvelo Aponte przeciwko Holandii; a także Butt przeciwko Norwegii).

Jeżeli w sprawę zaangażowane są dzieci, pod uwagę należy wziąć ich najlepsze interesy (zob. Tuquabo-Tekle i Inni przeciwko Holandii, skarga nr 60665/00, 1 grudnia 2005 r.; na zasadzie mutatis mutandis, Popov przeciwko Francji, skargi nr 39472/07 i 39474/07, 19 stycznia 2012 r.; Neulinger i Shuruk przeciwko Szwajcarii, oraz X przeciwko Łotwie [Wielka Izba], skarga nr 27853/09, ETPC 2013). W odniesieniu konkretnie do tej kwestii Trybunał pragnie przypomnieć o istnieniu szeroko zakrojonego konsensusu, również w świetle prawa międzynarodowego, zgodnie z którym we wszystkich decyzjach dotyczących dzieci ich najlepsze interesy powinny mieć pierwszoplanową wagę (zob. Neulinger i Shuruk przeciwko Szwajcarii, oraz X przeciwko Łotwie). Choć same w sobie nie mogą one stanowić czynnika decydującego, takim interesom z pewnością należy przypisać istotne znaczenie. Podobnie krajowe organy decyzyjne powinny co do zasady uwzględniać i oceniać wszelkie dowody odnoszące się do aspektów praktycznych, wykonalności i proporcjonalności każdego wydalenia rodzica nieposiadającego obywatelstwa danego państwa – tak aby zapewnić skuteczną ochronę i przypisać właściwą wagę interesom dzieci dotkniętych taką decyzją.

Jeunesse przeciwko Holandii (Skarga nr 12738/10)

Standard: 4463

Nota źródłowa