Nadrzędny interes dziecka a interes rodzica

Decyzja o zmianie miejsca zamieszkania dzieci nie może być podejmowana w sposób jednostronny przez jednego z rodziców, ponieważ dzieci mają dwoje rodziców, których prawa do opieki muszą być respektowane, chyba że nie służy to interesowi dzieci. Obiektywnie ujmowany najlepszy interes dzieci nie może, ‎w związku z tym, być identyfikowany z indywidualnym interesem ich matki lub ojca. Pozostaje to w pełni zgodne z prawem dzieci do utrzymywania stałego, osobistego związku i bezpośredniego kontaktu z obojgiem rodziców, z wyjątkiem sprzeczności z jego interesami (art. 24 ust. 3 KPP) oraz do tego, aby nie były one oddzielane od rodziców wbrew ich woli (art. 9 ust. 1 KPD) (zob. postanowienie SN z 17 grudnia 2020 r., I CSK 183/20).

Postanowienie SN z dnia 17 listopada 2023 r., II CSKP 684/23

Standard: 88464 (pełna treść orzeczenia)

Na porządek publiczny Rzeczypospolitej Polskiej składają się normy i wartości o charakterze fundamentalnym. Należy do nich, podlegające ochronie zarówno na  płaszczyźnie konstytucyjnej jak i prawnomiędzynarodowej, dobro dziecka.

Uznanie zasady dobra dziecka za jedną z podstawowych zasad porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej prowadzi do wniosku, że art. 7 p.p.m. nakazuje odstąpić od stosowania prawa obcego, gdy miałoby to prowadzić do skutków sprzeczną z zasadą dobra dziecka.

Art. 72 ust. 1 Konstytucji RP wyraża nakaz ochrony interesów małoletniego, przez co stanowi klauzulę zabezpieczającą prawidłowe wychowanie dziecka przez rodziców, w warunkach odpowiadających godności istoty ludzkiej, przy poszanowaniu podmiotowości dziecka i przy zapewnieniu niezbędnej pomocy i opieki ze strony władz publicznych. Treść zasady dobra dziecka precyzowana jest nie tylko przez przepisy prawa krajowego, lecz także międzynarodowego, w tym art. 3 Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. 1991, nr 120, poz. 525 ze zm., dalej: KPD).

Wyrok SN z dnia 22 października 2021 r., IV CSKP 349/21

Standard: 80037 (pełna treść orzeczenia)