Odmowa przyjęcia przez właściciela zwracanej mu rzeczy przez posiadacza bez tytułu prawnego
Prawo własności (art. 140 k.c.) Bezumowne korzystanie z rzeczy (art. 224 - 225 k.c. i art. 230 k.c.)
Właściciel nieruchomości tylko w zupełnie wyjątkowych okolicznościach może odmówić jej przyjęcia, jeśli nieruchomość tę zwraca posiadacz bez tytułu prawnego (por. wyrok SN z dnia 13 listopada 1997 r., I CKN 323/97). W uzasadnieniu tego orzeczenia podkreślono m.in., że w przypadku rzeczy ruchomej odmowę taką można by usprawiedliwić tylko wtedy, gdyby zwracana rzecz została na tyle zmieniona lub zniszczona, że przedstawiałaby istotowo inną jakość w stosunku do jej stanu pierwotnego, np. wrak samochodu (por. orz. SN z dnia 3 grudnia 1963 r. I CR 994/62).
W odniesieniu do nieruchomości o takiej zmianie istotnej można mówić w przypadkach zupełnie wyjątkowych.
Wyrok SN z dnia 6 lutego 2015 r., II CSK 359/14
Standard: 66815 (pełna treść orzeczenia)
Właściciel nieruchomości tylko w zupełnie wyjątkowych okolicznościach może odmówić jej przyjęcia, jeśli nieruchomość tę zwraca posiadacz bez tytułu prawnego.
Zwrot rzeczy polega na odzyskaniu nad nią faktycznego władztwa przez właściciela. Dlatego w doktrynie zdecydowanie przeważa pogląd, że właściciel nie może odmówić zwracanej mu przez posiadacza, czy też dzierżyciela, rzeczy. W przypadku rzeczy ruchomej odmowę taką można by usprawiedliwić tylko wtedy, gdyby zwracana rzecz została na tyle zmieniona lub zniszczona, że przedstawiałaby istotowo inną jakość w stosunku do jej stanu pierwotnego, np. wrak samochodu; por. też orzeczenie SN z dnia 3 grudnia 1963 r. I CR 994/62. W odniesieniu do nieruchomości o takiej zmianie istotnej można mówić w przypadkach zupełnie wyjątkowych.
Odmowa przejęcia nieruchomości, motywowana przez powodów faktem wzniesienia na tej działce garaży, nie ma w tym kontekście znaczenia prawnego. Powodowie po odzyskaniu władztwa nad nieruchomością mogli podjąć odpowiednie działanie zmierzające do ewentualnego przywrócenia jej do stanu poprzedniego lub powetowania zmniejszenia jej wartości.
Wyrok SN z dnia 13 listopada 1997 r., I CKN 323/97
Standard: 55900 (pełna treść orzeczenia)