Dyskryminacja - statystyka jako materiał dowodowy
Zakaz dyskryminacji (art. 32 ust. 2 konstytucji)
W kwestii tego, czy dane statystyczne można uznać za materiał dowodowy, Trybunał w przeszłości stwierdził, że dane statystyczne same w sobie nie stanowią dowodu na istnienie praktyki, którą można byłoby uznać za formę dyskryminacji (zob. sprawę Hugh Jordan). Jednak mimo to w późniejszych sprawach dotyczących zagadnienia dyskryminacji, w których skarżący powoływali się na różnice wynikające ze stosowania środków ogólnych lub sytuacji faktycznych (zob. Hoogendijk, op. cit. oraz Zarb Adami), Trybunał opierał się w dużej mierze na danych statystycznych przedstawionych przez strony w celu ustalenia, czy w podobnych sytuacjach sposób traktowania dwóch grup (kobiet i mężczyzn) różnił się.
Trybunał stwierdził zatem w sprawie Hoogendijk: „[T]rybunał uważa, że jeżeli na podstawie niekwestionowanych, oficjalnych danych statystycznych skarżący jest w stanie wykazać istnienie przesłanki prima facie, że dany przepis – mimo że sformułowany w sposób neutralny – w rzeczywistości dotyka wyraźnie wyższego odsetka kobiet niż mężczyzn, wówczas obowiązkiem pozwanego Rządu jest dowiedzenie, że wynika to z czynników obiektywnych, niezwiązanych z dyskryminacją ze względu na płeć. Gdyby ciężar udowodnienia, że różnica w zakresie oddziaływania na kobiety i mężczyzn nie ma charakteru dyskryminującego, nie został przeniesiony na pozwany Rząd, wówczas w praktyce bardzo trudno byłoby skarżącym udowodnić, że w danej sprawie zaistniała dyskryminacja pośrednia.”
Trybunał pragnie zauważyć, że w Dyrektywach Rady 97/80/WE i 2000/43/WE przewidziano, że osoby, które czują się skrzywdzone faktem, że zasada równego traktowania nie znalazła wobec nich zastosowania, mogą przedstawić władzom krajowym za pomocą dowolnych środków, w tym na podstawie danych statystycznych, fakty świadczące o dyskryminacji, której doświadczyli. Najnowsze orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich pokazuje, że instytucja ta pozwala powodom opierać się na danych statystycznych, a sądom krajowym brać pod uwagę takie dowody tam, gdzie są one ważne i istotne.
D.H. i inni przeciwko Republice Czeskiej (Skarga nr 57325/00)
Standard: 4382