Prawo do używania nazwiska z partykułą szlachecką kraju pochodzenia

Prawo polskie nie stoi na przeszkodzie używaniu nazwisk z partykułą właściwą językowi kraju pochodzenia osoby fizycznej.

Ochrona dobra osobistego, w tym także nazwiska, może przybierać różne formy. Powszechność ochrony dóbr osobistych sprawia, że można jej poszukiwać zarówno na gruncie prawa cywilnego (art. 24 § 1 i 2 k.c.), jak i innych przepisów (art. 24 § 3 k.c.). W dążeniu do ochrony prawa do nazwiska, w szczególności jego pisowni i elementów składowych droga wiedzie poprzez stosowanie art. 31 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. Nr 36, poz. 180 ze zm.). Należy jednakże pamiętać o wywiedzionej z ustawy z dnia 15 listopada 1956 r. o zmianie imion i nazwisk (Dz. U. z 1963 r. nr 59, poz. 328 ze zm.) zasadzie stabilizacji nazwiska, co w praktyce oznacza dopuszczalność prostowania na podstawie tzw. aktu wstępnego, orientującego o brzmieniu i pisowni nazwiska przodka.

Funkcja partykuły szlacheckiej sprowadza się do podkreślenia znaczenia nazwiska. Spełniając jedynie rolę wyróżnika nie może być traktowana jako tytuł. W większości ustawodawstw uznawana jest jako integralna część nazwiska, i brak też uzasadnionych powodów, aby odmiennie ją rozumieć w warunkach polskich. Nie może być w szczególności kojarzona z tytułem "rodowym i innym", w rozumieniu art. 96 ustawy z dnia 17 marca 1921 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 44, poz. 267). Należy bowiem zwrócić uwagę na kontekst, w jakim wyrażenie "tytuły rodowe i inne" zostało użyte. Cytowany przepis wymienia mianowicie przywileje rodowe i stanowe oraz herby, co może tylko oznaczać, że chodzi tam o tytuły jako wyraz przynależności do określonej klasy społecznej, nie zaś modyfikujące nazwisko wyrażenia (partykuły, przyimki) o cechach powszechności.

Postanowienie SN z dnia 4 lutego 1998 r., I CKU 204/97

Standard: 53134 (pełna treść orzeczenia)