Poświadczenie dokumentu za zgodność z oryginałem przez profesjonalnego pełnomocnika (art. 129 § 2 k.p.c.)

Z dniem 1 stycznia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów (Dz.U. z 2009 r. Nr 216, poz. 1676 - dalej: „ustawa nowelizująca”), mocą której znowelizowano m.in. art. 129 k.p.c.,

Do czasu wyżej przedstawionej nowelizacji art. 129 k.p.c. pełnomocnicy stron w postępowaniu sądowym mieli możliwość posługiwania się uwierzytelnionymi przez nich odpisami dokumentów tylko w odniesieniu do udzielonego im pełnomocnictwa oraz innych dokumentów wykazujących ich umocowanie (art. 89 § 1 k.p.c.).

Po wejściu w życie nowelizacji art. 129 k.p.c. w orzecznictwie dopuszczono możliwość stosowania wskazanego w nim poświadczenia w stosunku do dokumentów urzędowych niezbędnych do wykazania następstwa prawnego przewidzianego w art. 788 k.p.c. W uchwałach Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2010 r., III CZP 94/10 i z dnia 21 grudnia 2010 r., III CZP 98/10 wyjaśniono, że poświadczony przez pełnomocnika odpis dokumentu ma charakter urzędowy w tym znaczeniu, iż potwierdza się w nim z mocą dokumentu urzędowego istnienie dokumentu „źródłowego” o treści takiej samej jak odpis.

Z art. 129 § 2 k.p.c. wynika, że nie w każdym przypadku istnieje możliwość posłużenia się przez stronę odpisem dokumentu sporządzonego przez radcę prawnego, adwokata, rzecznika patentowego lub radcę Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Może to nastąpić jedynie wtedy, gdy pełnomocnicy ci reprezentują stronę postępowania.

Wynikające z art. 129 § 2 k.p.c. zawężenie możliwości posłużenia się odpisem dokumentu sporządzonym przez jednego z wymienionych w tym przepisie pełnomocników procesowych oznacza, że odpis dokumentu może być wykorzystany jako dowód tylko w tym postępowaniu, w którym został złożony.

W postępowaniu o wpis do księgi wieczystej dokumenty, o których mowa w art. 95 ust. 1 w związku z ust. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (jedn. tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 1988 ze zm.) nie mogą być zastąpione odpisami poświadczonymi przez pełnomocnika wnioskodawcy na podstawie art. 129 § 2 k.p.c.

Postanowienie SN z dnia 2 grudnia 2016 r., I CSK 819/15

Standard: 47691 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy

Przepis art. 129 k.p.c. ma służyć – jak wskazano w uzasadnieniu ustawy nowelizacyjnej – odformalizowaniu postępowania cywilnego przez racjonalizację obowiązku dołączania do akt sprawy dokumentów oryginalnych lub ich odpisów notarialnych, a jego istota polega na szerszym niż dotychczas umożliwieniu uwierzytelniania odpisów dokumentów przez profesjonalnych pełnomocników. Według stanu prawnego sprzed dnia 1 stycznia 2010 r. uprawnienie takie przysługiwało tym podmiotom w postępowaniu cywilnym jedynie wyjątkowo w celu wykazania pełnomocnictwa lub spełnienia wymagań przewidzianych w postępowaniu nakazowym (art. 485 § 4 k.p.c. w brzmieniu przed dniem 1 stycznia 2010 r.) i w postępowaniu upadłościowym (art. 239).

Postanowienie SN z dnia 20 listopada 2014 r., V CSK 9/14

Standard: 44286 (pełna treść orzeczenia)