Prawo zatrzymania rzeczy do chwili zaspokojenia roszczenia o zwrot nakładów w procesie o wydanie rzeczy

W procesie o wydanie rzeczy prawo zatrzymania realizuje się poprzez zgłoszenie idącego w tym kierunku zarzutu. Zarzut ten ma charakter odraczający, w tym sensie, że jego uwzględnienie (w przypadku kiedy powództwo o wydanie rzeczy jest uzasadnione) nie prowadzi do oddalenia powództwa. Sąd uwzględniając zarzut zatrzymania uzależnia realizację obowiązku wydania rzeczy od jednoczesnego uiszczenia przez powoda równowartości poczynionych na rzecz nakładów.

Wyrok SN z dnia 15 czerwca 2007 r., II CSK 97/07

Standard: 76497 (pełna treść orzeczenia)

Nie zwalnia posiadacza rzeczy od obowiązku jej zwrotu właścicielowi przysługujące posiadaczowi prawo zatrzymania rzeczy aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczeń o zwrot nakładów na rzecz (art. 461 § 1 k.c.).

Prawo zatrzymania stanowi jedynie określony sposób zabezpieczenia poniesionych na rzecz wydatków (przez wstrzymanie się od jej wydania do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia zwrotu tych wydatków), nie pozbawia jednak właściciela prawa żądania wydania rzeczy ani egzekwowania orzeczonego w wyroku obowiązku jej wydania za zwrotem wydatków, jak również nie uprawnia posiadacza (któremu przysługuje prawo zatrzymania) do korzystania z rzeczy właściciela.

Ustawa nie przewiduje dla posiadacza rzeczy, któremu przysługuje prawo zatrzymania i który zgłosił ten zarzut w procesie o wydanie rzeczy, prawa jej posiadania i korzystania z niej, prawo zatrzymania ogranicza się bowiem jedynie do wstrzymania się ze spełnieniem świadczenia należnego wierzycielowi aż do zaspokojenia przez wierzyciela własnej pretensji dłużnika. Żadne dalej idące uprawnienia nie są z prawem zatrzymania związane.

Uchwała SN z dnia 11 listopada 1977 r., III CZP 75/77

Standard: 52304 (pełna treść orzeczenia)