Legitymacja czynna w postępowaniach o leczenie odwykowe
Legitymacja w sprawach z zakresu właściwości wydziałów rodzinnych Tryb i właściwość i postępowanie sądu w sprawach o przymusowe leczenie osób uzależnionych od alkoholu (art. 26 u.w.t.p.a.)
Wniosek do sądu powszechnego o przymusowe leczenie nie wywołuje jakichkolwiek zmian w sferze uprawnień lub obowiązków podmiotu, którego dotyczy. Jego złożenie stanowi realizację przez organ władzy publicznej uprawnienia do wszczęcia – w ramach przyznanej mu czynnej legitymacji procesowej, z której czyni użytek – postępowania z zakresu prawa osobowego w trybie postępowania cywilnego przed sądem powszechnym. Wniosek ten, ze swej istoty nie podlega więc również kontroli sądu administracyjnego. Ocenia i rozstrzyga o jego zasadności, zgodnie z przepisami art. 26 ust. 3 i art. 29 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, sąd powszechny.
Postanowienie NSA z dnia 6 października 2020 r., II GW 39/20
Standard: 88915 (pełna treść orzeczenia)
Do złożenia wniosku o zobowiązanie do poddania się leczeniu w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego uprawnione zostały jedynie dwa podmioty: gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych i prokurator, zaliczane do kategorii podmiotów publicznych, z racji wykonywania ustawowo określonych celów publicznych. Do tych celów zaliczone zostało przeciwdziałanie postępowaniu określonemu w art. 24 u.w.t.p.a.
Sposób życia osoby odmawiającej leczenia odwykowego wymaga interwencji władzy publicznej, z powodów, które ustawa traktuje jako przyczyny wystąpienia organów ze sfery władzy publicznej do sądu, mającego orzec o ograniczeniu praw tej osoby, ze względu na bezpieczeństwo i porządek publiczny oraz prawa i wolności innych osób (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lipca 2006 r., K 43/05). Te podmioty, mając na uwadze określone ustawowo cele, są w stanie obiektywnie ocenić istniejącą sytuację i dopiero wtedy zdecydować o konieczności wszczęcia postępowania sądowego. Inne podmioty, mogą zwracać się do nich o podjęcie wymaganej inicjatywy.
Uchwała SN z dnia 11 września 2013 r., III CZP 52/13
Standard: 49633 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 4211