Odpowiednie stosowanie przepisów o egzekucji z nieruchomości (art. 17[13] u.s.m.)
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (art. 17[1] – 17[19] u.s.m.)
Egzekucja ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu następuje przy zastosowaniu przepisów k.p.c. dotyczących egzekucji z nieruchomości (art. 17[13] ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych). Oznacza to, że jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu prawo ma urządzoną księgę wieczystą, komornik ma obowiązek złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej o wszczęciu egzekucji (art. 924 k.p.c.). Brak księgi wieczystej uniemożliwia komornikowi dokonanie tej czynności, stąd też komornik o wszczęciu egzekucji zawiadamia spółdzielnię, w zasobach której lokal znajduje się. W tej sytuacji spółdzielnia może być dla osób trzecich jedynym źródłem wiadomości o dokonanym zajęciu.
Podzielić należy wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2004 r., III CK 245/04 pogląd, że spółdzielnia wydając niezbędne przy zawieraniu umowy sprzedaży zaświadczenie dotyczące będącego przedmiotem tej sprzedaży spółdzielczego prawa do lokalu znajdującego się w jej zasobach, ma obowiązek staranności wzmożonej, kreowanej ważnością wydanego dokumentu dla pewności obrotu. Nie chodzi tu o szczególną staranność w rozumieniu art. 355 § 2 k.c., odnoszącą się do zawodowego prowadzenia działalności gospodarczej, ale o staranność o stopniu odpowiadającym ważności skutków społecznych i prawnych podjętej czynności.
Naruszenie przez Spółdzielnię powszechnego obowiązku działania z należytą starannością uzasadnia przypisanie ustalonemu zaniechaniu bezprawności.
Bezprawność zachowania uzasadnia deliktową odpowiedzialność odszkodowawczą, jednak o tyle, o ile bezprawne zachowanie, wskazywane jako źródło szkody, pozostaje w normalnym związku przyczynowym z tą szkodą.
Wyrok SN z dnia 6 września 2013 r., V CSK 359/12
Standard: 49555 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 17[13] ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, przepisy regulujące egzekucję z nieruchomości stosuje się w zakresie egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, jedynie odpowiednio - to jest z uwzględnieniem wszystkich odrębności wynikających z faktu, że przedmiotem egzekucji nie jest cała nieruchomość, lecz ciążące nie niej ograniczone prawo rzeczowe. Odrębności te nakazują natomiast przyjęcie, że przez przysądzanie w toku egzekucji spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wygasają tylko te hipoteki, które ciąża na samym spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu (art. 65 ust. 2 pkt 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece), nie zaś hipoteki obciążające ów lokal jako część składową całej nieruchomości.
Przyjęcie odmiennego założenia podważałoby zasadę, że przedmiotem obciążenia hipotecznego jest cała nieruchomość wraz ze wszystkim częściami składowymi, z której wynika także wniosek, że hipoteka może wygasnąć jedynie w odniesieniu do całej nieruchomości, nie zaś w odniesieniu do jej poszczególnych części składowych.
Podobne zasady, utrzymujące w mocy hipoteki obciążające całą nieruchomość, obowiązują w zbliżonej sytuacji egzekucji z ułamkowego udziału w nieruchomości. W takich przypadkach znajduje bowiem zastosowanie art. 1013 k.p.c., zgodnie z którym postanowienie o przysądzeniu własności ułamkowej części nieruchomości nie narusza obciążających ją hipotek wpisanych przed powstaniem współwłasności - to jest hipotek obciążających całą nieruchomość, nie zaś hipotek obciążających egzekwowany udział.
Wyrok SO we Wrocławiu z dnia 20 lutego 2013 r., I C 1032/12
Standard: 58377 (pełna treść orzeczenia)