Opłata od wniosku o wpis w prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budynków w art. 42 ust. 1 u.k.s.c.

Od wniosku o wpis w księdze wieczystej prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności posadowionych na nim budynków pobiera się opłatę stałą określoną w art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst Dz.U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.) od wniosku o wpis każdego z tych praw.

Objęta rozstrzyganym zagadnieniem prawnym kwestia była już przedmiotem wypowiedzi Sądu Najwyższego, który w postanowieniu z dnia 27 lipca 2007 r., I CSK 235/07 przyjął, że jak wynika to wprost z przepisów art. 42 ust. 1 i 45 ust. 2 u.k.s.c., od wniosku o wpis do księgi wieczystej prawa wieczystego użytkowania gruntu i prawa własności posadowionych na nim budynków pobiera się opłatę od żądania wpisu każdego z tych praw oddzielnie tj. dwa razy po 200 zł. Pogląd ten zaakceptował Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 kwietnia 2008 r., III CZP 18/08 wskazując w jej uzasadnieniu, że każde z tych praw jest innym prawem i od wpisu każdego z nich należy pobrać oddzielna opłatę, także jeżeli żądanie ich wpisu zostało zamieszczone w jednym wniosku.

Nie stanowi uzasadnionej podstawy do podważenia tego stanowiska odwołanie się do specyfiki prawa własności budynków znajdujących się na gruncie w użytkowaniu wieczystym polegającej na tym, że nie jest ono prawem samodzielnym, nie może być zatem przedmiotem osobnego obrotu i dzieli los użytkowania wieczystego (art. 235 § 2 k.c.), skoro nie została ona uznana za dostateczną przyczynę ustanowienia wyjątku od obowiązującej na gruncie omawianej ustawy zasady pobierania opłaty stałej określonej w jej art. 42 ust. 1 u.k.s.c. odrębnie od wniosku o wpis każdego z tych praw. 

Konstatacji powyższej nie podważa rozwiązanie przyjęte w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zgodnie z którym od wniosku o wpis do księgi wieczystej prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa posadowionych na nich budynków pobiera się opłatę od żądania wpisu każdego z tych praw oddzielnie. Zasadność pobierania tych opłat - w przeciwieństwie do opłaty objętej rozważanym zagadnieniem prawnym - ma swoją wyraźną podstawę ustawową; wynika z jednoznacznej treści art. 42 ust. 1 i art. 45 ust. 2 u.k.s.c. (zob. postanowienie SN z dnia 27 lipca 2007 r., I CSK 235/07 oraz uchwały SN: z dnia 29 kwietnia 2008 r., III CZP 18/08 i z dnia 12 grudnia 2012 r., III CZP 81/12

Uchwała SN z dnia 12 grudnia 2012 r., III CZP 81/12

Standard: 48801 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy