Wpis w księdze wieczystej w związku z połączeniem lokalu z częścią nieruchomości wspólnej

Do wpisu w księdze wieczystej połączenia lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (jedn. tekst: Dz. U. z 2018 r., poz. 716 ze zm.) z częścią nieruchomości wspólnej w związku z dokonaną nadbudową lub przebudową i utratą przez część nieruchomości wspólnej takiego charakteru, nie jest konieczne ustanowienie odrębnej własności nowopowstałego lokalu w miejsce dotychczasowego prawa przysługującego właścicielowi nieruchomości lokalowej.

Z perspektywy nieruchomości lokalowej, do której następuje przyłączenie zaadaptowanej części nieruchomości wspólnej, rozporządzenie prawem do oznaczonej części nieruchomości wspólnej na rzecz właściciela lokalu, który dokonał jej adaptacji, należy traktować jako szczególny przypadek połączenia nieruchomości (art. 21 u.k.w.h.). Skutkiem tej czynności jest jednocześnie częściowe ustanie wspólności nieruchomości wspólnej w zakresie odpowiadającym elementom włączonym do nieruchomości lokalowej.

Podejście to ma ten walor, że pozwala uniknąć niektórych komplikacji, które wiążą się z koniecznością ustanowienia w miejsce dotychczasowego prawa odrębnej własności lokalu, które ulegać ma wygaśnięciu, odrębnej własności lokalu nowopowstałego. Trudności te dotyczą m.in. skonkretyzowania podstaw ustania dotychczasowej odrębnej własności lokalu, skoro nie prowadzi do niej, jak była mowa, dokonanie odwracalnych zmian architektonicznych w substancji lokalu, oraz – przede wszystkim – konsekwencji tego zdarzenia dla bytu praw rzeczowych obciążających lokal.

Nie jest w tym przypadku także potrzebne uprzednie i odrębne rozporządzenie udziałem w nieruchomości wspólnej, które miałoby warunkować nabycie przez właściciela nieruchomości lokalowej tytułu do zaadaptowanej przezeń części nieruchomości wspólnej, pomijając dopuszczalność takiego samodzielnego rozporządzenia w kontekście art. 3 ust. 1 zdanie pierwsze in fine u.w.l. Koniecznie jest natomiast ponowne konsekwencyjne określenie wysokości udziałów w nieruchomości wspólnej, w następstwie zmian powierzchni lokalu i nieruchomości wspólnej (por. wyrok SN z dnia 14 czerwca 2017 r., IV CSK 478/16).

Postanowienie SN z dnia 16 listopada 2018 r., I CSK 646/17

Standard: 46417 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy