Odmowa rejestracji stowarzyszeń deklarujących przynależność do narodowości śląskiej
Wpis stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego (art. 16 p.s.) Mniejszości narodowe (art. 35 konstytucja)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Szanując przekonanie części Ślązaków o ich pewnej odrębności, wynikającej z kultury i regionalnej gwary, nie można jednak zaakceptować sugestii, iż tworzy się naród śląski, bądź już istnieje - w liczbie kilkuset tysięcy osób, którzy zadeklarowali taką przynależność w spisie powszechnym. W odczuciu społecznym Ślązacy są podobną grupą społeczną jak Górale, Kaszubi, Warmiacy, Mazurzy, Kurpie. Słusznie w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd wskazuje na określenie Konstytucji RP: „My, Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej”, jednak nieprawidłowo sugeruje, że w ustawie o spisie powszechnym ustawodawca przyjął istnienie narodowości śląskiej. Sąd drugiej instancji, w ślad za Sądem Rejonowym zwrócił uwagę na pojawienie się pojęcia „narodowości” w ustawie z dnia 4 marca 2010 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. (Dz.U. Nr 47, poz. 277). W art. 2 pkt 2 tej ustawy określono, że za narodowość – przynależność narodową lub etniczną rozumie się deklaratywną, opartą na subiektywnym odczuciu, indywidualną cechę każdego człowieka, wyrażającą jego związek emocjonalny, kulturowy lub związany z pochodzeniem rodziców, określonym narodem lub wspólnotą etniczną.
Wyrok SN z dnia 5 grudnia 2013 r., III SK 10/13
Standard: 45911 (pełna treść orzeczenia)
Istnienie bądź nieistnienie narodowości (...), w obecnie obowiązującym stanie prawnym, nie może mieć znaczenia dla rejestracji stowarzyszenia, które przyjęło nazwę Stowarzyszenie Osób (...) i chcącego zrzeszać osoby deklarujące przynależność do narodowości (...).
Pojęcie narodu nie jest tożsame z pojęciem narodowości. Konstytucja RP w preambule zawiera prawne pojęcie narodu polskiego definiując go: „my Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej”. Jest oczywiste, że nie chodzi w nim o naród w sensie etnicznym, obejmującym osoby konkretnej narodowości. Nie budzi również żadnych wątpliwości, iż w skład tak rozumianej prawnej kategorii narodu wchodzą osoby narodowości polskiej jak i obywatele polscy wywodzący się z innych narodowości, w tym narodowości niewymienionych w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym.
Pojęcie narodowości w polskim porządku prawnym nie jest pochodne od pojęcia narodu. Nie można twierdzić, iż nie istnieje dana narodowość bo nie istnieje dany naród.
Polski ustawodawca zdefiniował jednak to pojęcie w ustawie z dnia 4 marca 2010r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 roku wskazując, że jako narodowość rozumie deklaratywną, opartą na subiektywnym odczuciu, indywidualną cechę każdego człowieka, wyrażającą jego związek emocjonalny, kulturowy lub związany z pochodzeniem rodziców, określonym narodem lub wspólnotą etniczną.
Zdaniem Sądu Okręgowego definicja narodowości zawarta w ustawie o narodowym spisie powszechnym nie przesądza istnienia narodowości, tak samo jednak, brak wymienienia tej narodowości w ustawie o mniejszościach narodowych nie dowodzi nieistnienia narodowości.
O tym, iż narodowość (...) nie jest mniejszością narodową w rozumieniu ustawy i nie przysługują jej określone tą ustawą przywileje, zadecydowała większość parlamentarna. Ta decyzja większości nie dowodzi jednak, że takiej mniejszości faktycznie nie ma. Trafny jest pogląd wnioskodawcy, iż w polskim porządku prawnym dozwolone jest mówienie o sobie, że jest się narodowości.
Odmowa zatem rejestracji stowarzyszenia osób deklarujących przynależność do narodowości (...) stanowiłaby dyskryminację z uwagi na przynależność narodową bądź etniczną i naruszałaby przyjętą przez Polskę w Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych powinność „ szanowania etnicznej, kulturalnej, językowej i religijnej tożsamości każdej osoby należącej do mniejszości narodowej, lecz także tworzenia odpowiednich warunków pozwalających im wyrażać i rozwijać tą tożsamość”.
Postanowienie SO w Opolu z dnia 7 września 2012 r., VI Ga 118/12
Standard: 46339 (pełna treść orzeczenia)