Okoliczności uzasadniające przyjęcie skargi kasacyjnej złożonej przez współuczestników sporu (art. 398[9] k.p.c.)

Okoliczności uzasadniające przyjęcie do rozpoznania skargi kasacyjnej złożonej przez współuczestników niebędących współuczestnikami koniecznymi lub jednolitymi podlegają odrębnej ocenie w odniesieniu do każdego z nich.

W sytuacji, w której skarga kasacyjna jest wnoszona wspólnie przez współuczestników sporu niebędących współuczestnikami koniecznymi (art. 72 § 2 k.p.c.) lub jednolitymi (art. 73 § 2 k.p.c.), istnienie okoliczności uzasadniających przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania (przyczyn kasacyjnych) podlega ocenie w odniesieniu do każdego ze współuczestników z osobna. Przyczyna kasacyjna dotycząca jednego ze współuczestników nie uzasadnia tym samym przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej pochodzącej od drugiego współuczestnika, jeżeli nie odnosi się także do jego sytuacji prawnoprocesowej.

Teza ta dotyczy nie tylko współuczestnictwa formalnego, w przypadku którego każdy ze współuczestników składa w istocie własną skargę kasacyjną, mimo sporządzenia jej w jednym piśmie procesowym, a zainicjowane w ten sposób postępowanie kasacyjne integruje dwie lub więcej spraw kasacyjnych w ujęciu techniczno-prawnym, lecz także współuczestnictwa materialnego.

Na etapie postępowania kasacyjnego każdy ze współuczestników materialnych, podobnie jak każdy ze współuczestników formalnych, ma własny, samodzielny interes w zaskarżeniu prawomocnego wyroku, co sprawia, że więź prawna wiążąca współuczestników materialnych ulega istotnemu osłabieniu.

W konsekwencji współuczestnictwo materialne jest traktowane w postępowaniu kasacyjnym w sposób zbliżony do współuczestnictwa formalnego (por. postanowienia SN z dnia 9 marca 2005 r., I PZ 35/04, z dnia 26 listopada 2009 r., I CZ 78/09, z dnia 9 listopada 2011 r., V CSK 54/11, z dnia 10 stycznia 2018 r., I CZ 137/17 i z dnia 19 stycznia 2018 r., I CZ 148/17)

Postanowienie SN z dnia 24 stycznia 2020 r., IV CSK 488/19

Standard: 45713 (pełna treść orzeczenia)