Zdolność sądowa jednotek organizacyjnych niebędących osobami prawnym (art. 64 § 1[1] k.p.c.)

Przepisem przyznającym zdolność sądową w rozumieniu art. 64 § 1[1] k.p.c. jest art. 460 § 1 k.p.c., z którego wynika, że status ten posiada pracodawca „chociażby nie posiadał osobowości prawnej”. W rezultacie, pozwanie jednostki organizacyjnej (bez osobowości prawnej), zakwalifikowanej jako pracodawca, wyklucza odrzucenie pozwu.

Art. 64 § 1[1] k.p.c. statuuje „procesowe”, a nie „materialnoprawne” postrzeganie jednostek organizacyjnych, którym przyznano zdolność sądową. Znaczy to tyle, że to przepisy prawa procesowego określają zdolność sądową.

Jeżeli powód w pełni świadomie pozywa jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej i nie godzi się na sprostowanie (zmianę) oznaczenia strony pozwanej, tak aby spełniała ona kryteria z art. 64 § 1 k.p.c., to w takim wypadku roszczenia upatrywane w istnieniu stosunku pracy, bez względu na to, czy znajdują odzwierciedlenie w przepisach prawa pracy, czy też nie, w razie przesądzenia, że strony nie łączyło zobowiązanie pracownicze, podlegają oddaleniu.

Funkcjonalnie nielogiczne jest w tym przypadku zmienianie zgodnie z art. 201 § 2 k.p.c. trybu procedowania na właściwy, gdyż konwersja taka prowadzi zawsze do konieczności odrzucenia pozwu na podstawie art. 199 pkt 3 k.p.c.

Wyrok SN z dnia 19 listopada 2020 r., II PK 21/19

Standard: 56793 (pełna treść orzeczenia)

Oddział spółki akcyjnej nie ma samodzielnej zdolności sądowej na podstawie art. 64 § 1[1] k.p.c., gdyż regulacja ta ma na uwadze szczególną zdolność sądową, wszak przyznaną przez ustawę określonej jednostce organizacyjnej.

Postanowienie SN z dnia 18 czerwca 2020 r., III PK 64/19

Standard: 56805 (pełna treść orzeczenia)