Roszczenie windykacyjne przeciwko rzekomemu spadkobiercy (art. 1029 k.c.)

Stosownie do przepisu art. 1029 § 1 k.c. spadkobierca może żądać, ażeby osoba, która włada spadkiem jako spadkobierca lecz nim nie jest, wydała mu spadek. To samo dotyczy poszczególnych przedmiotów należących do spadku. W doktrynie i judykaturze zgodnie przyjmuje się, że wskazana norma prawna stanowi ochronę spadkobiercy faktycznego, który nabył spadek, ale nie włada spadkiem lub nie włada poszczególnymi przedmiotami do niego należącymi.

Przyjęta konstrukcja przyznaje spadkobiercy powyższe roszczenie wyłącznie w stosunku do osoby, która włada spadkiem lub przedmiotami należącymi do spadku jako spadkobierca. Roszczenie takie będzie uzasadnione w szczególności wtedy, gdy spadkiem włada osoba, która albo w ogóle nie uzyskała stwierdzenia nabycia spadku, albo wprawdzie była wymieniona w takim postanowieniu, lecz sąd je uchylił.

Roszczenie to natomiast nie przysługuje w stosunku do osoby, która władając spadkiem nie rości sobie do niego praw. W stosunku do tej ostatniej osoby spadkobierca może dochodzić roszczeń wyłącznie na zasadach ogólnych.

Roszczenie o ochronę dziedziczenia jest roszczeniem samoistnym, a jego celem jest doprowadzenie do tego, by spadkobierca znalazł się w identycznej jak spadkodawca sytuacji nie tylko pod względem prawnym, ale i faktycznym.

Jakkolwiek roszczenie o wydanie spadku udziela spadkobiercy dalej idącej ochrony niż wynika to z przepisów o ochronie prawa własności i innych praw podmiotowych wchodzących w skład spadku, to jednak nie idzie tak daleko, by zwalniać go z obowiązku uregulowania długów spadkowych lub zobowiązań z innych tytułów (art. 1029 § 2 k.c.).

Wyrok SO w Łodzi z dnia 11 lutego 2015 r.,  III Ca 1485/14

Standard: 29354 (pełna treść orzeczenia)