Niewykreślenie hipoteki mimo ustania zabezpieczonej wierzytelności

Niewykreślenie hipoteki mimo ustania zabezpieczonej wierzytelności prowadzi, z zastrzeżeniem wyjątków od zasady akcesoryjności hipoteki, do niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej ze stanem rzeczywistym, który może być definitywnie usunięty w drodze powództwa opartego o art. 10 ust. 1 u.k.w.h.

Wygaśnięcie hipoteki w związku z ustaniem zabezpieczonej wierzytelności, mimo jej ujawnienia w księdze wieczystej, może być jednak podnoszone także w innych postępowaniach, przy czym ze względu na domniemanie wiążące się z wpisem (art. 3 ust. 1 u.k.w.h.) ciężar dowodu spoczywa w tym przypadku na stronie kwestionującej zgodność wpisu hipoteki z rzeczywistym stanem prawnym.

Analogicznie należy traktować sytuację, w której mimo ujawnienia hipoteki w księdze wieczystej prawo to nigdy nie powstało ze względu na brak skutecznej podstawy materialnoprawnej, a co za tym idzie dokonany wpis - mimo przysługującego mu domniemania - jest niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym.

Wyrok SN z dnia 10 stycznia 2020 r., I CSK 451/18

Standard: 45366 (pełna treść orzeczenia)