Wpływ ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa na działanie Funduszu

Syndyk, który zatrudnia pracowników po ogłoszeniu upadłości, nie jest zwolniony z obowiązku dokonywania odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

W piśmiennictwie dotyczącym praktyki stosowania przepisów ustawy o funduszu, w tym w upadłości, można dostrzec zgodne stanowiska o obowiązku dokonywania odpisów na fundusz po ogłoszeniu upadłości. Kwestia ta była poruszana w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W tezie wyroku z 2 września 1999 r. (I PKN 242/99) stwierdzono, że ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa nie powoduje likwidacji działającego w tym przedsiębiorstwie zakładowego funduszu socjalnego. W uzasadnieniu wyroku z 6 sierpnia 1998 r., I PKN 247/98 pośrednio natomiast wskazano, iż ogłoszenie upadłości nie wyłącza działania przepisów ustawy o funduszu świadczeń socjalnych.

Ustawa o funduszu ma charakter powszechny i uniwersalny w swej dziedzinie, gdyż wyłączenie jej stosowania, a ściślej zaniechanie dokonywania odpisów, może wynikać tylko z nie-zatrudniania pracowników. Tworzenie i funkcjonowanie funduszu jest związane z zatrudnianiem pracowników i wobec tego stosowania ustawy o funduszu nie wyłączają nawet zmiany dotyczące pracodawcy, w szczególności jego przekształcenie, likwidacja czy upadłość. Mimo że świadczenia z funduszu nie mają charakteru roszczeniowego dla pracowników, to jednak według rozwiązań przyjętych w ustawie o funduszu środki funduszu „idą za pracownikami” (art. 23[1] k.p.) w razie przejścia zakładu pracy w całości lub w części do innego pracodawcy (art. 7 ust. 3, 3a - 3d ustawy o funduszu). Nie trzeba szerzej uzasadniać, że właśnie w upadłości - nawet likwidacyjnej - dochodzi nierzadko do przejęcia zakładu pracy przez innego pracodawcę. Wszak nawet w upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, jego przedsiębiorstwo może być sprzedane jako całość lub w części, co może być poprzedzone dzierżawą (art. 312, art. 316, art. 318 pun).

Wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2008 r., I PK 243/07

Standard: 44159 (pełna treść orzeczenia)