Pozorowanie zawarcie umowy sprzedaży w celu uzyskania władania nad ruchomościami

Pozorowanie zawarcia umowy sprzedaży w tym celu, by uzyskać władanie nad ruchomościami pokrzywdzonego i oddać je innym osobom na zaspokojenie ich spornych roszczeń wobec pokrzywdzonego wyczerpuje znamiona przestępstwa określonego w art. 205 § 1 k.k. [art. 205 § 1 k.k.].

Bracia K. mieli "oświadczenie" podpisane przez pokrzywdzonego Tadeusza Z., stwierdzające, że zalega on firmie "A." kwotę 640.000.000 starych zł i na tej podstawie uważali się za jego wierzycieli. Tadeusz Z. zaprzeczał istnieniu takiego zobowiązania. Oskarżeni podjęli się spowodowania zapłaty części tej wierzytelności i w tym celu doprowadzili do sporządzenia "umowy o przeniesienie wierzytelności", na mocy której bracia K. scedowali wierzytelność w kwocie 200.000.000 zł w stosunku do Tadeusza Z. na rzecz Jerzego C. Następnie oskarżeni udali się do hurtowni firmy "T." (prowadzonej przez Tadeusza Z. i jego żonę), podali, że chcą kupić towary w imieniu Jerzego C. i zamierzali po zabraniu tych towarów, zamiast uiszczenia ceny kupna, złożyć oświadczenie o dokonaniu potrącenia. Wobec odmowy wydania zamówionych towarów bez zapłaty i interwencji Policji opuścili hurtownię. Następnie w dwóch stoiskach firmy "T." - jako przedstawiciele Jerzego C. - podali, że w jego imieniu zakupują towary, pobrali je, a po otrzymaniu rachunków odmówili zapłaty ceny kupna i zamieścili na nich adnotacje o dokonaniu potrącenia, po czym, mimo sprzeciwu sprzedawców, odjechali zabierając wydane im towary.

Oskarżeni nie zamierzali zawrzeć umowy sprzedaży, gdyż chcieli wejść we władanie ruchomości, tak, by zaspokoiły one roszczenie z tytułu wierzytelności objętej przygotowaną przez nich cesją. W istocie więc zamierzali przeprowadzić "egzekucję" przez zajęcie tych ruchomości, umożliwiającą następnie ich sprzedaż (co zresztą w tej sprawie nastąpiło). Oskarżeni, ukrywając rzeczywisty zamiar (przeprowadzenie egzekucji), najpierw usiłowali, a następnie wprowadzili w błąd osoby reprezentujące Tadeusza Z. 

Błąd, to mylne wyobrażenie o jakiś faktach lub okolicznościach, mających znaczenie dla podjęcia decyzji. Jest oczywiste, że osoby te zdecydowały się na wydanie towaru celem dokonania jego sprzedaży, a więc uzyskania ceny kupna, natomiast nie wydałyby go, wiedząc, że ma służyć do zaspokojenia spornej wierzytelności.

Wyrok SN z dnia 17 czerwca 1998 r., IV KKN 108/96

Standard: 42851 (pełna treść orzeczenia)