Inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy (art. 64 § 2 k.k.)

Przestępstwem "przeciwko mieniu popełnionym z użyciem przemocy", może być każde przestępstwo - w którym przedmiotem ochrony jest mienie - popełnione przez fizyczne oddziaływanie na osobę bezpośrednio lub pośrednio (tzn. poprzez postępowanie z osobą trzecią lub oddziaływanie na rzecz).

pojęcie "przemocy" w prawie karnym zawsze łączy się z osobą. W powołanych wcześniej orzeczeniach Sąd Najwyższy jako przemoc traktuje skierowanie czynności fizycznej "bezpośrednio przeciwko samemu pokrzywdzonemu, co zniewala go do poddania się woli sprawcy i określonego zachowania się bądź to przeciwko rzeczy posiadanej przez pokrzywdzonego, przez co swoboda woli pokrzywdzonego - w zakresie posiadania tej rzeczy czy władania nią lub korzystania z niej - zostaje ograniczona". Także w orzeczeniach dotyczących przestępstw przeciwko mieniu - głównie kradzieży zuchwałej - przemoc określana jest jako użycie siły fizycznej "skierowanej przeciwko osobie bezpośrednio albo pośrednio przez oddziaływanie na rzecz" (por. wyroki: z dnia 4 maja 1971 r. V KRN 141/71), a także z dnia 21 czerwca 1978 r., I KR 123/78).

W świetle powyższych okoliczności fizyczne oddziaływanie na rzecz w celu przywłaszczenia, krótkotrwałego użycia, zniszczenia, uszkodzenia itp. nie jest "przemocą" w sensie prawnokarnym, jeżeli nie jest oddziaływaniem na człowieka (osobę pokrzywdzonego), uniemożliwiającym lub przełamującym jego opór. Nie każda zatem kradzież szczególnie zuchwała może być zakwalifikowana jako przestępstwo przeciwko mieniu "popełnione z użyciem przemocy". Nie jest także możliwe generalne wyłączenie z kręgu przestępstw przeciwko mieniu "popełnionych z użyciem przemocy" przestępstwa zniszczenia mienia.

Do kręgu omawianych przestępstw bez wątpienia podlega zaliczeniu m.in. zabór pojazdu z użyciem przemocy, a więc oddziaływaniem na osobę (np. przez wyrwanie z ręki kluczyków, wypchnięcie kierowcy z pojazdu itp.). Brak tym samym racjonalnych podstaw do wyłączenia z tego kręgu przestępstwa zniszczenia mienia popełnionego w podobny sposób, tzn. poprzez fizyczne oddziaływanie na osobę (np. wyrwanie przedmiotu z ręki lub odepchnięcie od rzeczy - i następnie jej zniszczenie).

Uchwała SN z dnia 18 listopada 1997 r., I KZP 31/97

Standard: 42808 (pełna treść orzeczenia)