Kasacja od umorzenia postępowania i orzeczenia środka zabezpieczającego

Na gruncie przepisu art. 523 § 2 k.p.k., stronom postępowania w przedmiocie umorzenia postępowania i orzeczenia środka zabezpieczającego, w warunkach określonych w art. 520 k.p.k., przysługuje kasacja od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego, w razie orzeczenia środka zabezpieczającego – umieszczenia w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym, nie tylko w wypadku uchybień wymienionych w art. 439 k.p.k., ale także z powodu innego rażącego naruszenia prawa, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na treść prawomocnego orzeczenia (art. 523 § 1 k.p.k.).

W takim orzeczeniu sąd ustala, że oskarżony (podejrzany – art. 354 k.p.k.) jest sprawcą czynu wypełniającego ustawowe znamiona czynu zabronionego o znacznej społecznej szkodliwości – zazwyczaj przeciwko życiu (art. 94 § 1 k.k.), któremu, co prawda, nie wymierza się kary, gdyż wobec niepoczytalności w czasie popełnienia czynu nie można przypisać mu winy (nie popełnia przestępstwa – art. 31 § 1 k.k. i nie można wobec tego wymierzyć kary), to jednak ponosi konsekwencje prawne popełnienia czynu w postaci umieszczenia w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym, którego istotą jest pozbawienie wolności w warunkach zbliżonych do odbywania kary pozbawienia wolności w systemie terapeutycznym nawet, jeżeli jest to uzasadnione stanem zdrowia, dożywotnio.

Zauważyć należy, że w wypadku przymusowego przyjęcia do szpitala psychiatrycznego osoby z zaburzeniami psychicznymi w trybie określonym ustawą z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 ze zm.), od orzeczenia sądu opiekuńczego w tym przedmiocie przysługuje apelacja, a od orzeczenia sądu drugiej instancji – skarga kasacyjna (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1997 r., I CZ 25/97

Postanowienie SN z dnia 30 sierpnia 2007 r., II KZ 25/07

Standard: 42595 (pełna treść orzeczenia)