Przymus adwokacko-radcowski w postępowaniu cywilnym

Istota przymusu adwokacko-radcowskiego polega na wyłączeniu w postępowaniu przed Sądem Najwyższym zdolności strony (uczestnika) do podejmowania przez nią osobiście czynności procesowych (tzw. zdolności postulacyjnej). To powoduje, że czynności podejmowane przez stronę (uczestnika) osobiście są bezskuteczne (por. postanowienia SN z: 6 lutego 2013 r., V CZ 88/12; 7 stycznia 2014 r., II PZ 30/13). Przymus ten ma przy tym charakter bezwzględny.

Przymus adwokacko-radcowski ustanowiony w art. 87[1] k.p.c. obejmuje co do zasady wszystkie postępowania należące do właściwości Sądu Najwyższego i wszystkich jego uczestników, w tym również osoby fizyczne.

Wyrok SN z dnia 21 lutego 2023 r., I NSW 1/23

Standard: 67021 (pełna treść orzeczenia)

Celem wprowadzenia przymusu adwokacko – radcowskiego jest zapewnienie możliwości sprostania przez wnoszącego skargę kasacyjną wysokim wymaganiom tego środka odwoławczego, czemu mogą podołać jedynie osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje. Odrzuca się przy tym rozumowanie, wedle którego kwalifikacje te – nabyte skutecznie – trwają tylko dopóty, dopóki posiadająca je osoba zajmuje określone stanowisko lub wykonuje określony zawód. Podkreśla się również, że zwolnienie konkretnie wymienionych osób od przymusu adwokackiego w ich własnych sprawach zostało podyktowane nie posiadaniem przez nich określonego statusu zawodowego, lecz nabyciem szczególnych kwalifikacji zawodowych a sformalizowane wymogi dotyczące wykonywania zawodu radcy prawnego (adwokata), określone ramami ustawy, mają zastosowanie wtedy, gdy działa on jako pełnomocnik osoby trzeciej, a nie w przypadku, gdy podejmuje czynności procesowe we własnej sprawie (zob. wyrok SN z 24 listopada 1997 r., II CKN 270/97).

Postanowienie SN z dnia 12 lipca 2022 r., III CZ 195/22

Standard: 68468 (pełna treść orzeczenia)