Ukrywanie sprawcy przestępstwa

Zakresem pojęcia: "ukrywanie sprawcy przestępstwa" objęte jest to wszystko, co samodzielnie lub pomocniczo zapobiega ujęciu sprawcy przez organ do tego powołany i zarazem nie stanowi takiej innej formy pomocy, która mogłaby utrudniać lub udaremniać postępowanie karnej zmierzające do ustalenia odpowiedzialności karnej sprawcy przestępstwa.

Wymienione w przepisie ukrywanie sprawcy przestępstwa, zacieranie śladów przestępstwa i odbywanie za skazanego kary - to tylko różne formy, w jakich owa pomoc może się przejawiać, co do których istnieje domniemanie, że są one utrudnieniem lub udaremnieniem postępowania karnego i ułatwieniem sprawcy przestępstwa uniknięcia odpowiedzialności karnej. Inne działania, które mogą mieścić się w ustawowym stanie faktycznym art. 252 § 1 k.k. [art. 239 k.k.], pozostawione zostały indywidualnej ocenie i uznaniu sądu, czy należą do stanowiących wspomniane utrudnienie lub udaremnienie postępowania karnego.

Pomoc poplecznicza w formie ukrywania sprawcy przestępstwa może być realizowana w bardzo różny sposób. Do najbardziej typowych sposobów ukrywania sprawcy przestępstwa zalicza się ukrywanie go u siebie lub w jakimkolwiek innym miejscu, odwrócenie uwagi organu poszukującego od osoby ukrywającej się, dostarczenie jej pieniędzy, żywności, odzieży, dokumentów lub informacji w celu ułatwienia ukrywania się albo udzielenia w tym celu środków transportowych itp.

Przytoczone sposoby ukrywania, choć wymienione są tylko przykładowo, wskazują jednak, że udzielenie w omawianej formie pomocy do uniknięcia odpowiedzialności karnej sprawcy przestępstwa może polegać nie tylko na bezpośrednim ukrywaniu go, lecz również na działaniu umożliwiającym lub ułatwiającym mu ukrycie się przed poszukującymi go organami. Wskazują również na to, że tak rozumiane ukrywanie sprawcy przestępstwa może być dokonane zarówno czynem fizycznym, jak i tzw. czynem słownym (ukrywanie intelektualne).

Wyrok SN z dnia 13 kwietnia 1983 r., Rw 214/83

Standard: 41127 (pełna treść orzeczenia)