Sposób podania wyroku do publicznej wiadomości

Artykuł 413 k.p.k. określający składniki wyroku nie przewiduje, aby wyrok zawierał „wizerunek oskarżonego”, zatem orzeczenie przez sąd o publikacji wyroku wraz z tym wizerunkiem, stanowi przekroczenie upoważnienia wynikającego z art. 50 k.k., a tym samym rażące naruszenie prawa, mające istotny wpływ na treść orzeczenia.

Wyrok SN z dnia 1 sierpnia 2007 r., IV KK 119/07

Standard: 42611 (pełna treść orzeczenia)

Słowo "wyrok" użyte zostało w sensie szerszym i może także dotyczyć uzasadnienia wyroku lub jego części. O celowości szerszego lub węższego podania - tak rozumianego wyroku - do publicznej wiadomości decyduje sąd orzekający, uwzględniając cele kary [środka] w kontekście charakteru i okoliczności przestępstwa w powiązaniu z osobą sprawcy. Pogląd ten zgodny jest ze stanowiskiem wyrażonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 20 lutego 1970 r. - Rw 123/70,), gdzie Sąd ten stwierdził m.in., że: "Orzekając karę określoną w art. 49 k.k. sąd powinien określić dokładnie w wyroku, jaka część wyroku i ewentualnie uzasadnienia ma być ogłoszona." Węższe rozumienie określenia "wyrok" pozostawałoby w sprzeczności z celem omawianej kary dodatkowej; nie zawsze bowiem opublikowanie wyroku lub jego fragmentu spełniałoby cele, którym powinna służyć kara dodatkowa przewidziana w art. 49 k.k. W związku z tym należy podkreślić, że skoro w art. 49 k.k. użyto słowa "wyrok", oznacza to, że przedmiotem publikacji nie może być informacja o wyroku, lecz tylko wyrok, tj. jego treść, a także ewentualnie w całości lub w części treść uzasadnienia wyroku.

Sąd określa zarazem, czy opublikowanie wyroku nastąpi przez przekazanie odpisu czy też odpowiedniego wyciągu (wypisu) z wyroku albo - przez przesłanie do publikacji odpisu (wypisu, wyciągu) z uzasadnienia wyroku. W wypadku gdy uzasadnienie wyroku nie jest sporządzone, określenie sposobu publikacji następuje w trybie art. 186 § 1 k.k.w. Przez "wypis" czy "wyciąg" z wyroku należy rozumieć rozstrzygnięcie sądu z pominięciem komparycji wyroku oraz tych jego części, które dotyczą innych oskarżonych lub innych przestępstw tego samego oskarżonego, jeżeli w związku z nimi nie orzeczono kary dodatkowej określonej w art. 49 k.k. Także i sformułowania związane z kwalifikacją prawną czynu (częstokroć polegające na przytoczeniu wielu przepisów pozostających ze sobą w związku), niezrozumiałe dla osób postronnych, mogą być odpowiednio skrócone (wtedy, gdy nie przekazuje się dla celów publikacji odpisu wyroku), co mieści się w pojęciu "wyciągu" lub "wypisu" z wyroku. Cel prawidłowego poinformowania opinii publicznej o wyroku tym bardziej będzie osiągnięty, im bardziej jasna i zrozumiała będzie treść wyroku przekazanego do publikacji. Oznacza to w praktyce, że skuteczniejszym środkiem osiągnięcia tego celu będzie stosowanie wyciągu lub wypisów z tych części wyroku, które obrazują czyn i karę, nawiązując do osoby konkretnego sprawcy, z pozostawieniem poza publikacją niezrozumiałych dla ogółu pojęć prawnych i przepisów. Jest rzeczą oczywistą, że przeznaczony do publikacji wyrok powinien w szczególności charakteryzować się poprawnością i przejrzystością sformułowań, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia realizacji celów, które ma do spełnienia omawiana kara dodatkowa, a służyć będzie również rozwojowi świadomości prawnej wśród szerokich kręgów społeczeństwa.

Uchwała SN z dnia 17 listopada 1987 r., VI KZP 29/87

Standard: 39222 (pełna treść orzeczenia)