Obowiązek natychmiastowej zapłaty ceny (art. 871 k.p.c.)

Komornik dokonując sprzedaży ruchomości dokonuje tego jako organ egzekucyjny, a więc czynności jego w tym zakresie są czynnościami egzekucyjnymi. Sprzedaż między komornikiem a kupującym, nie jest sprzedażą umowną, albowiem jest to element postępowania egzekucyjnego.

Ze względu na charakter postępowania egzekucyjnego, która ma zaspokoić należności wierzyciela, komornik ma za zadanie spieniężyć majątek dłużnika.

W egzekucji z ruchomości zapłata za sprzedany majątek musi nastąpić natychmiast. Tak uregulował to ustawodawca w art. 871 zd. 1 k.p.c., gdzie mowa jest o zapłacie po przybiciu w ramach sprzedaży licytacyjnej (nabywca zobowiązany jest zapłacić cenę natychmiast po udzieleniu przybicia). Gdy jednak cena przewyższa 500 zł, nabywca ma obowiązek złożenia natychmiast 1/5 ceny, nie mniej niż 500 zł, a resztę uiścić do godziny 12 [18] dnia następnego.

Powyższy termin ma charakter terminu ustawowego i nie może być przedłużany, ani przez komornika, ani przez sąd.

Udzielając przybicia, komornik oznajmia obecnym, iż ruchomość została sprzedana określonej osobie za określoną cenę. Przybicie nie przenosi jeszcze własności ruchomości na nabywcę, a jedynie stwierdza jego tytuł do prawa własności ruchomości.

Przejście prawa własności na nabywcę następuje po uprawomocnieniu się przybicia i zapłaceniu całej ceny (art. 874 k.p.c.).

W sytuacjach kiedy nie mamy w sprzedaży egzekucyjnej do czynienia z przybiciem (tak jak w rozważanej sytuacji przy sprzedaży przedsiębiorstwu handlowemu) to należy przyjąć, że komornik nie ma możliwości przesunięcia terminu zapłaty. Działania komornika o możliwości takiego przesunięcia nie znajduje uzasadnienia w przepisach kodeksu postępowania cywilnego i wobec tego takie działania komornika należy ocenić jako bezprawne i rodzące jego odpowiedzialność. Wniosek taki należało wysnuć także, gdy nawet dopuścić sprzedaż z możliwością odroczenia terminu zapłaty, a to wobec niezabezpieczenia jej w żaden sposób przez komornika.

Wyrok SA w Gdańsku z dnia z dnia 1 grudnia 2011 r., I ACa 1181/11

Standard: 39079