Dalsze zmuszenia innej osoby do określonego zachowania się po prawomocnym skazaniu z art. 191 k.k.

Utrzymanie stanu, który sprawca wywołał przez użycie przemocy w celu zmuszenia innej osoby do określonego zachowania się, za co został prawomocnie skazany na podstawie art. 167 § 1 k.k. [art. 191 k.k.], stanowi nowy czyn wypełniający znamiona tego przestępstwa. Datą początkową tego nowego czynu jest dzień następujący po dacie końcowej, jaka została przyjęta w opisie czynu przypisanego sprawcy w prawomocnym wyroku skazującym.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 listopada 1962 r. VI Ko 60/62 zajął następujące stanowisko: "W razie prawomocnego skazania oskarżonego za przestępstwo z art. 251 k.k., polegające na doprowadzeniu pokrzywdzonych przemocą do zaniechania korzystania z pomieszczeń znajdujących się w zamkniętym przez oskarżonego budynku, oraz na utrzymywaniu w dalszym ciągu stanu zmuszającego pokrzywdzonych do znoszenia ograniczenia ich uprawnień - jest możliwe zarzucenie oskarżonemu nowego przestępstwa z art. 251 k.k. odnoszącego się do okresu po uprawomocnieniu się wspomnianego wyroku".

Powołana uchwała Sądu Najwyższego - wbrew jej krytyce - jest co do istoty rozstrzygnięcia trafna i zachowuje aktualność w nowym stanie prawnym. Nie można jedynie podzielić stanowiska co do daty początkowej nowego czynu popełnionego przez sprawcę.

Oddziaływanie na poczucie wolności i swobody pokrzywdzonego przez utrzymywanie określonego stanu, wywołanego w wyniku zastosowania przemocy w stosunku do rzeczy, stanowi trwałą formę "używania przemocy" wobec pokrzywdzonego. W związku z tym wypełnia znamiona przestępstwa określonego w art. 167 § 1 k.k. przez cały ten czas, w którym stan ten jest utrzymywany. Jest to czyn o cechach przestępstwa trwałego. Trwałości przestępstwa nie "przerywa" samo skazanie sprawcy za takie przestępstwo, popełnione w określonym w wyroku czasie, jeżeli stan "używania przemocy" jest kontynuowany. W odróżnieniu od przestępstwa ciągłego, w stosunku do którego prawomocny wyrok - zdaniem składu orzekającego - "kończy byt" czynu przestępnego, "byt" przestępstwa o cechach trwałości występuje tak długo, jak długo trwa stan przestępny.

Uchwała SN z dnia 24 czerwca 1994 r., I KZP 13/94

Uchwała SN z dnia 24 czerwca 1994 r., I KZP 13/94

Standard: 38544 (pełna treść orzeczenia)