Spłacenie wierzytelności za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela (art. 518 § 1 pkt 3 k.c.)

W postanowieniu z 29 lipca 1998 r., II CKN 864/97 Sąd Najwyższy stwierdził, że osoba trzecia spłacając wierzytelność na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 k.c., nabywa ją do wysokości dokonanej zapłaty wraz ze wszystkimi prawami związanymi z tą wierzytelnością. 

Celem przewidzianej przez powołany przepis instytucji podstawienia jest utrwalenie praw osoby trzeciej względem dłużnika w związku z wykonaniem świadczenia, które na nim ciąży. Zrealizowanie tego celu jest możliwe tylko wtedy, gdy osoba trzecia spłacając wierzyciela nabywa wraz z wierzytelnością, zabezpieczające ją prawa (art. 518 § 1 pkt 3 k.c.). W postanowieniu tym Sąd Najwyższy podkreślił jednak, że do przelewu wierzytelności hipotecznej nie może dojść bez wpisu zabezpieczającej ją hipoteki na rzecz nabywcy, gdyż także w tym przypadku wpis ma charakter konstytutywny.

Postanowienie SN z dnia 9 września 2016 r., V CSK 30/16

Standard: 37210 (pełna treść orzeczenia)

Z art. 518 § 1 pkt 3 k.c. wynika, że możliwość jego zastosowania uzależniona jest od trzech przesłanek:

1) istnienia wierzytelności,

2) spłaty wierzytelności przynajmniej w części przez osobę nie będącą dłużnikiem,

3) wyrażenia przez dłużnika pisemnej zgody na zapłatę.

W razie ziszczenia się tych przesłanek następuje ex lege nabycie wierzytelności.

Wyrok SN z dnia 19 stycznia 2000 r., II CKN 683/98

Standard: 62858 (pełna treść orzeczenia)