Zrzeczenie się własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu

Niedopuszczalne jest zamieszczenie w oświadczeniu o zrzeczeniu się własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego zastrzeżenia, że zrzeczenie się następuje na korzyść innej osoby. Ważność oświadczenia zawierającego takie zastrzeżenie podlega ocenie na podstawie art. 58 § 3 k.c.

Zarówno istota, jak i charakter własnościowego prawa do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej, nie sprzeciwiają się możliwości zrzeczenia się tego prawa przez uprawnionego i to z tym skutkiem, że ono wygasa. Niezbędnym elementem takiego oświadczenia jest wyrażona przez członka - wobec innego podmiotu prawa, jakim jest spółdzielnia mieszkaniowa - wola wyzbycia się własnościowego prawa do oznaczonego lokalu. Nie można zatem negować twierdzenia, że zrzeczenie się ograniczonego prawa rzeczowego nie wymaga zachowania szczególnej formy poza pisemną dla celów dowodowych, ze skutkami określonymi w art. 75 § 1 k.c.

Jeżeli prawo wpisane było do księgi wieczystej, do jego zniesienia konieczne jest wykreślenie tego prawa.

Oświadczenie woli składane przez członka spółdzielni mieszkaniowej może być oceniane podobnie do zrzeczenia się pozostałych praw rzeczowych ograniczonych, zatem zrzeczenie się własnościowego prawa do lokalu może być skutecznie złożone tylko wobec spółdzielni, która dokonała przydziału tego prawa, natomiast rozporządzenie tym prawem przez członka spółdzielni na rzecz innych osób - nie wyłączając byłego małżonka - nie może przybierać postaci "zrzeczenia się".Może to być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, a stosowne oświadczenie woli - w odpowiedniej formie - członek składa wówczas w stosunku do drugiego podmiotu takiej umowy. Stąd doniosłe znaczenie ma prawidłowa kwalifikacja prawna złożonego oświadczenia, wyjaśnienie jego treści i ustalenie rzeczywistej woli członka.

 Postanowienie SN z dnia 19 marca 2002 r., IV CKN 908/00

Standard: 37157 (pełna treść orzeczenia)

Spółdzielcze prawo do lokalu typu własnościowego jako już ustanowione prawo rzeczowe ograniczone wygasa tylko w wypadkach przewidzianych w ustawie, mianowicie w razie zrzeczenia się przez członka tego prawa (art. 246 k.c.), wystąpienia członka ze spółdzielni, jego wykluczenia lub wykreślenia poza sytuacjami, o których mowa w art. 149 ustawy o spółdzielniach i ich związkach, oraz w razie przejścia tego prawa na spadkobierców i niezachowania przesłanek przewidzianych w art. 150 § 1 ustawy. Natomiast prawo do lokalu typu własnościowego nie wygasa z żadnej innej przyczyny. W szczególności prawo to nie wygasa, gdy członek nie wpłacił brakującej części zaliczki na wkład budowlany lub wpłacił ją po wyznaczonym terminie. Wówczas Spółdzielni pozostaje wystąpienie do sądu o zasądzenie od członka należnej sumy i stosownie do okoliczności - wykreślenie lub wykluczenie członka

Wyrok SN z dnia 3 maja 1984 r., II CR 116/84

Standard: 37152 (pełna treść orzeczenia)