Odpowiedzialność z tytułu kosztów procesu, kosztów sądowych, kosztów egzekucyjnych

Członek zarządu ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., powstałe po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, w tym również za koszty sądowe zasądzone w sprawie prowadzonej przeciwko syndykowi, jeżeli pozostają w związku ze stosunkiem prawnym istniejącym w chwili złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Uchwała SN z dnia 30 stycznia 2019 r., III CZP 78/18

Standard: 45102 (pełna treść orzeczenia)

Zobowiązania z tytułu wynagrodzenia tymczasowego nadzorcy sądowego, niewyegzekwowane od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, co do której oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego, są objęte przewidzianą w art. 299 § 1 k.s.h. odpowiedzialnością członków zarządu.

Uchwała SN z dnia 8 października 2015 r., III CZP 54/15

Standard: 45103 (pełna treść orzeczenia)

Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 k.s.h. obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym, wydanym przeciwko spółce, koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki ustawowe od należności głównej.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się jednolicie, że członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązanie tej spółki na podstawie art. 299 k.s.h. bez względu na charakter zobowiązania. Wskazuje się, że odpowiedzialność ta dotyczy wszelkich zobowiązań spółki, zarówno o charakterze cywilnoprawnym, jak i publicznoprawnym.

Okoliczność, że art. 299 k.s.h. obejmuje różne rodzaje należności, nie przesądza jeszcze, iż koszty procesu i postępowania egzekucyjnego są objęte zakresem roszczenia z tego artykułu. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawiają jednak dalsze argumenty.

Skoro wcześniejsze wystąpienie na drogę sądową przeciwko spółce jest konieczną przesłanką dochodzenia roszczeń od członków zarządu, niezbędne jest poniesienie kosztów procesu, które wprawdzie, zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca (spółka) jest obowiązana zwrócić, jednak brak u niej środków musi powodować, że powód nie otrzyma od niej zwrotu kosztów. W orzecznictwie wymaga się wykazania bezskuteczności egzekucji wobec całego majątku spółki, co obliguje nie tylko do poniesienia kosztów uzyskania klauzuli wykonalności, ale zasadniczo także kosztów prowadzonej bezskutecznie egzekucji.

Za objęciem przez art. 299 k.s.h. kosztów procesu i postępowania egzekucyjnego przemawia także wykładnia funkcjonalna. W wyroku z dnia 6 czerwca 1997 r., III CKN 65/97 (OSNC 1997, nr 11, poz. 181) Sąd Najwyższy podkreślił, że wykładnia art. 298 k.h. powinna uwzględniać przede wszystkim funkcję ochronną praw wierzycieli. 

Uchwała SN z dnia 7 grudnia 2006 r., III CZP 118/06

Standard: 36556 (pełna treść orzeczenia)