Legitymacja publicznoprawna prokuratora; pozew przeciwko wszystkim osobom będącymi stronami (art. 57 k.p.c.)
Prokurator w procesie cywilnym (art. 7 i art.. 55 – 60 k.p.c.) Legitymacja prokuratora w procesie cywilnym
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W piśmiennictwie i orzecznictwie (zob. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2015 r., III CZP 78/15, i 24 stycznia 1991 r., III CZP 82/90) nie budzi wątpliwości dopuszczalność wytoczenia przez prokuratora samodzielnego powództwa także o stwierdzenie nieważności lub o uchylenie uchwały zgromadzenia spółki kapitałowej oraz zgromadzenia spółdzielni. W szczególności nie uznaje się za przeszkodę do wytoczenia przez prokuratora samodzielnego powództwa o stwierdzenie nieważności lub o uchylenie uchwały zgromadzenia spółki kapitałowej przepisów określających krąg podmiotów uprawnionych do wytoczenia takich powództw (art. 250 i art. 252 § 1 oraz art. 422 § 2 i art. 425 § 1 KSH), wśród których nie jest wymieniony prokurator. Nie wywodzi się z tych przepisów wyjątku od zasady wyrażonej w art. 7 KPC. Podobnie nie można wnioskować a contrario na podstawie art. 9b ust. 3 i 4 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 1997 r. Nr 121, poz. 770 ze zm.) - ze względu na szczególny, epizodyczny charakter tych przepisów, że zaskarżanie uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych przez prokuratora jest możliwe tylko w przypadkach uregulowanych tymi szczególnymi przepisami.
Przyjmuje się, że w sprawie o stwierdzenie lub o uchylenie uchwały zgromadzenia spółki kapitałowej, wytoczonej samodzielnie, prokurator pozywa samą spółkę, analogicznie do rozwiązania przyjętego w art. 249 § 1, art. 252 § 1, art. 422 § 1 i art. 425 § 1 KSH (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2015 r., III CZP 78/15). W tym zatem zakresie rozwiązanie przyjęte w art. 57 KPC ulega modyfikacji spowodowanej specyfiką omawianych spraw.
Wyrok SN z dnia 23 lutego 2017 r., V CSK 248/16
Standard: 36381 (pełna treść orzeczenia)
Wszczęcie postępowania procesowego przez prokuratora następuje zaś przez wytoczenie jednego z dwóch rodzajów powództw: powództwa na rzecz określonego podmiotu (art. 55 i 56 k.p.c.) albo tzw. samoistnego powództwa prokuratora, tzn. powództwa wytaczanego nie na rzecz oznaczonej osoby (art. 57 k.p.c.). Prokurator w tym drugim przypadku ma całkowitą samodzielność zarówno formalnoprawną, jak i materialnoprawną, co oznacza, że może on rozporządzać przedmiotem procesu. Z tego względu z zakresu art. 57 k.p.c. wyłączone są powództwa o świadczenie.
W procesie, w którym prokurator nie wytacza powództwa na rzecz oznaczonej osoby, prokurator nie tylko jest stroną w znaczeniu materialnym, lecz także posiada własną legitymację procesową materialną, zwaną legitymacją publicznoprawną (por. postanowienie SN z dnia 5 grudnia 1979 r., sygn. akt II CZ 121/79).
Pomiędzy pozwanymi w procesie wytoczonym samodzielnie przez prokuratora zachodzi współuczestnictwo konieczne (art. 72 § 2 k.p.c.). Przepis art. 57 k.p.c. przesądza, że wszystkie podmioty będące stronami stosunku prawnego mają dopiero łącznie legitymację procesową do zajmowania pozycji strony pozwanej. Legitymacja bierna przysługuje nie każdemu z pozwanych oddzielnie, ale wszystkim łącznie, z takim skutkiem, że każdemu działającemu oddzielnie można zarzucić brak pełnej legitymacji procesowej, co w konsekwencji prowadzi do oddalenia powództwa (wyrok SN z dnia 11 marca 2005 r., II CK 487/04, wyrok SN z dnia 14 lipca 1999 r., sygn. akt II CKN 395/98). W takim przypadku wyrok uwzględniający powództwo naruszałby prawo materialne (wyrok SN z dnia 17 listopada 2010 r., sygn. akt I CSK 67/10, wyrok SN z dnia 8 października 2004 r., V CSK 663/03).
Wyrok SA w Szczecinie z dnia 24 maja 2016 r., I ACa 956/14
Standard: 51082 (pełna treść orzeczenia)