Świadczenie pieniężne (art. 39 pkt 7 k.k.i art. 43a k.k.)
Środki karne (art. 39 – 43c k.k.) Środki karne w kodeksie karnym (art. 39 k.k.)
Ratio legis świadczenia pieniężnego (art. 39 pkt 7 k.k.), są in concreto funkcje związane z potrzebą kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa (vide uzasadnienie wyroku SN z dnia 13 maja 2003 r., WA 22/03, OSNwSK 2003/1/968). We wszystkich wypadkach wskazanych w ustawie świadczenie pieniężne na cele społeczne orzekane jest przez sąd z urzędu, fakultatywnie. Orzeczenie tego środka może nastąpić wyłącznie w formie wyroku, przy czym wchodzi w grę w wypadku, gdy: sąd odstąpi od wymierzenia kary (arg. ex art. 49 § 1 in principio k.k.); w wyroku skazującym za popełnienie przestępstwa określonego w art. 178a, 179 lub art. 180 k.k.(arg. ex art. 49 § 2 k.k.); w wyroku skazującym na karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (arg. ex art. 72 § 2 k.k.) oraz w wyroku warunkowo umarzającym postępowanie karne (arg. ex art. 67 § 3 k.k.).
Dla możliwości orzeczenie świadczenia pieniężnego nie ma także znaczenia, czy w postępowaniu sądowym przeprowadzono cały przewód sądowy, czy też wyrok został wydany w wyniku zastosowania jednej z procedur prowadzących do ograniczenia zakresu i czasu trwania postępowania jurysdykcyjnego, a to: w związku z uwzględnieniem wniosku o wydanie wyroku bez przeprowadzenia rozprawy (art. 339 § 1 pkt 3 w zw. z art. 335 k.p.k.), w formie wyroku nakazowego (art. 339 § 1 pkt 7 k.p.k.), w związku z wnioskiem o dobrowolne poddanie się karze (art. 387 k.p.k.), w związku z ograniczeniem przewodu sądowego (art. 388 k.p.k.), czy w postaci wyroku zaocznego (art. 479 k.p.k.).
Wyrok SN z dnia 25 czerwca 2015 r., II KK 167/15
Standard: 35623 (pełna treść orzeczenia)
W przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego o przestępstwo skarbowe nie jest dopuszczalne orzeczenie świadczenia pieniężnego na podstawie art. 39 pkt 7 k.k.
Nie można zgodzić się z wyrażanym niekiedy poglądem, że świadczenie pieniężne stosowane w wyroku warunkowo umarzającym postępowanie traci charakter środka karnego i staje się obowiązkiem o jednoznacznie wychowawczym charakterze. Niezależnie od swego wychowawczego oddziaływania, świadczenie pieniężne orzekane w związku z odesłaniem zawartym w art. 67 § 3 k.k. nie przestaje być środkiem karnym, tak jak nie przestaje nim być także i zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, wymieniony w art. 39 pkt 3 k.k. orzekany jednocześnie z warunkowym umorzeniem.
Uchwała SN z dnia 23 maja 2006 r., I KZP 6/06
Standard: 35585 (pełna treść orzeczenia)