Zakaz karcenia dzieci w prawie rodzinnym
Zakaz karcenia dzieci (art. 96[1] k.r.o.)
Art. 96[1] k.r.o., który wyraża zakaz stosowania wobec małoletniego kar cielesnych na poziomie językowym nie zawiera informacji, czy zakaz obejmuje także kary „za zgodą” małoletniego lub przedstawiciela. W drodze interpretacji można jednak uznać, że zakaz stosowania wobec małoletniego kar cielesnych ma charakter bezwzględny, tj. niewarunkowany brakiem zgody małoletniego (podobnie jak np. karalny na podstawie art. 189a k.k. handel małoletnim).
Zakaz stosowania kar cielesnych względem małoletniego ucznia obowiązujący nauczyciela lub opiekuna nie może być uchylany także przez zgodę przedstawicieli ustawowych. Decyzje przedstawiciela ustawowego mają bowiem uwzględniać obiektywnie rozumiane dobro dziecka.
Wyrok SN z dnia 6 grudnia 2021 r., III KK 311/21
Standard: 59519 (pełna treść orzeczenia)
W okolicznościach tej sprawy bezspornym jest, że ojciec małoletnich dwukrotnie uderzył syna i niezależnie od motywacji, jaki się kierował, zachowanie takie nie może zostać zaakceptowane przez sąd opiekuńczy. Zakaz ten, choć nie został opatrzony w krio żadną sankcją, ma doniosłe znaczenie, bowiem pozostaje w zgodzie ze stanowiskiem nauki psychologii i pedagogiki, która podkreśla, że kary cielesne wobec dziecka stanowią przykład wadliwego sposobu wychowania dziecka, prowadząc w niektórych przypadkach do trwałych zaburzeń w okresie późniejszym.
Rolą sądu opiekuńczego jest podejmowanie wszelkich działań mających na celu ochronę dobra dziecka rozumianego jako stworzenie małoletniemu warunków prawidłowego rozwoju, zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
Podobnym celom winny służyć kontakty rodziców z dziećmi, przy czym, jak już wskazano, warunkiem ich spełnienia jest prawidłowy przebieg kontaktów i ich zgodność z dobrem dziecka. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie i na obecnym etapie postępowania wnioskodawczyni uprawdopodobniła, że uczestnik nie gwarantuje bezpieczeństwa dzieci podczas kontaktów.
Dodatkowo zwrócić należy uwagę, że także podczas informacyjnego wysłuchania (…) nie wyraził krytycznego stosunku do swojego zachowania. Wręcz przeciwnie, tłumaczył je prowokacyjnym zachowaniem syna i bagatelizował nazywając je „ incydentem”, co jest określeniem o tyle nietrafnym, że podobne zdarzenia miało miejsce dwukrotnie w ciągu niespełna miesiąca.
Z powyższych względów Sąd, mając na względzie dobro małoletnich, zawiesił wykonywanie kontaktów uczestnika postępowania (…) z małoletnimi: (…);
Postanowienie z dnia 19 lutego 2020 r., III Nsm 1645/19
Standard: 35238 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 76184