Brak oświadczenia pełnomocnika, że żądane koszty nie zostały zapłacone w całości lub w części

Na podstawie § 21 i 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) w sprawie cywilnej, w której kosztami procesu został obciążony przeciwnik procesowy strony korzystającej z pomocy udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu, koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa, sąd przyznaje po wykazaniu bezskuteczności ich egzekucji. Ponadto zgodnie z art. 122 § 1 k.p.c. adwokat ustanowiony z urzędu ma prawo – z wyłączeniem strony – ściągnać sumę należną mu tytułem wynagrodzenia i zwrotu wydatków z kosztów zasądzonych na rzecz tej strony od przeciwnika.

Z treści powyższych przepisów wynika, że wyegzekwowanie przez adwokata ustanowionego z urzędu w całości należnych mu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z kosztów procesu zasądzonych od strony przeciwnej skutkuje zaspokojeniem jego roszczenia w stosunku do Skarbu Państwa. Wówczas nie zachodzi potrzeba składania ani wniosku o przyznanie takich kosztów od Skarbu Państwa, ani przewidzianego w § 20 wspomnianego rozporządzenia oświadczenia, że nie zostały one uiszczone w całości, ani w części. Natomiast potrzeba taka zachodzi wówczas, gdy egzekucja przez adwokata należnych mu kosztów od strony przeciwnej jest nieskuteczna, albo skuteczna jedynie w części.

Zatem błędna jest ocena Sądu drugiej instancji, że zarówno wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu, jak i oświadczenie, iż koszty te nie zostały poniesione w całości, ani w części, muszą być złożone przed wydaniem orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie w sytuacji, gdy istnieje podstawa do zasądzenia kosztów procesu od strony przeciwnej na rzecz strony reprezentowanej przez adwokata ustanowionego z urzędu.

Postanowienie SN z dnia 18 maja 2011 r., III CZ 25/11

Standard: 70202 (pełna treść orzeczenia)

Wniosek adwokata, ustanowionego dla strony zwolnionej od kosztów sądowych w całości lub w części, o zasądzenie kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, nie zawierający oświadczenia, iż żądane koszty nie zostały zapłacone w całości lub w części, podlega oddaleniu, jako nie uzasadniony.

Niezłożenie przez pełnomocnika wskazanego oświadczenia nie stanowi braku formalnego pisma, lecz brak w zakresie uzasadnienia wniosku, toteż nie podlega ewentualnemu uzupełnieniu w trybie art. 130 k.p.c.

Postanowienie SN z dnia 14 stycznia 2000 r., I CKN 386/99

Standard: 59140 (pełna treść orzeczenia)