Ustanowienie zastawu umownego (art. 307 k.c.)
Zastaw (art. 306 – 335 k.c.)
Dla powstania ograniczonego prawa rzeczowego, jakim jest zastaw umowny, koniecznym jest nie tylko zawarcie umowy, ale także wydanie rzeczy, na której ustanowiony jest zastaw wierzycielowi lub osobie trzeciej.
Wydanie rzeczy zastawnikowi, na którą strony zgodziły się, jest drugą przesłanką ważności zastawu umownego.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 10 września 2003 r., VI ACa 129/03
Standard: 27352
Nie jest ani przypadkowe, ani obojętne, że art. 307 § 1 k.c. do ustanowienia zastawu przewiduje, iż umowę wierzyciel zawiera jedynie z właścicielem rzeczy obciążonej. Ta cecha zastawcy musi zostać ustalona w sposób staranny, a szczególną w tym względzie ostrożność dyktują liczne i dobrze bankom znane przypadki nadużyć, polegających na ustanawianiu zastawu przez zastawnika, który nie jest właścicielem. Poleganie w tej mierze na samym tylko oświadczeniu ubiegającego się o kredyt zastawcy uznać trzeba za nieodpowiadające wymaganiom staranności i ostrożności, wymaganej od banku, a nawet za lekkomyślność, bank bowiem zna realne zagrożenia wynikające z przyjmowania fikcyjnych zabezpieczeń, liczy jednak, że uda się uniknąć ich ujemnych następstw. Tak ryzykownie i nieostrożnie działający bank nie może liczyć na ochronę, jaką przepisy kodeksu cywilnego (art. 169 § 1 w zw. z art. 309 k.c.) dają zastawnikowi działającemu w dobrej wierze, a to ze względu na to, że nie może skutecznie powołać się na swoją dobrą wiarę.
Wyrok SN z dnia 12 grudnia 1997 r., II CKN 509/97
Standard: 35048 (pełna treść orzeczenia)