Spłata długów oraz ściągnięcie wierzytelności przed ustaniem (wykreśleniem) osoby prawnej

Wpis do rejestru, wykreślający z niego osobę prawną, jest równoznaczny z ustaniem jej istnienia. Zasada wyłącznej odpowiedzialności osoby prawnej jej majątkiem za jej zobowiązania wymaga, aby przed jej ustaniem (czyli wpisem wykreślenia) dokonana zastała spłata jej długów, a także ściągnięcie jej wierzytelności. To właśnie jest zadaniem likwidatora i celem postępowania likwidacyjnego, w ramach którego następuje także spieniężenie innego majątku osoby prawnej. Dopiero zatem po zakończeniu postępowania likwidacyjnego może zostać dokonany wpis do rejestru o wykreśleniu osoby prawnej. Alternatywnym rozwiązaniem sprawy mogłoby być jedynie wstąpienie innej osoby we wszystkie prawa i obowiązki likwidowanego (przejęcie praw i obowiązków).

Te ogólne reguły kończenia bytu prawnego osoby prawnej zostały zmodyfikowane w cytowanej ustawie o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, która nadała zrzeszeniom branżowym osobowość prawną (art. 18 ust. 3 w zw. z art. 25) i dopuściła ich wykreślenie z rejestru w razie podjęcia uchwały o rozwiązaniu zgodnie ze statusem. 

Postanowienie SN z dnia 19 listopada 1993 r., II CRN 129/93

Standard: 34826 (pełna treść orzeczenia)