Zwrot sprawy w postępowaniu karnoskarbowym (art. 113 k.k.s.)

Zawarta w art. 113 § 1 k.k.s. norma blankietowa przewiduje "odpowiednie" zastosowanie w tym postępowaniu przepisów kodeksu postępowania karnego, jeżeli przepisy kodeksu karnego skarbowego nie stanowią inaczej.

Kodeks karny skarbowy nie zawiera regulacji instytucji zwrotu, a istnienie nakazu odpowiedniego stosowania przepisów kodeksu postępowania karnego normujących tę instytucję (art. 339 § 3 pkt 4, art. 345 § 1 i 2 i art. 397 § 1 k.p.k.) potwierdza treść art. 122 § 1 pkt 1 k.k.s. Stanowi on, że "W sprawach, w których finansowy organ dochodzenia prowadzi dochodzenie, a następnie wnosi i popiera akt oskarżenia przed sądem: "przez wyrażenie «prokurator»" - między innymi w przytoczonych przepisach - "...rozumie się także «finansowy organ dochodzenia»". W postępowaniu karnym skarbowym zwrot sprawy nastąpić więc może zarówno do prokuratora, jak i do finansowego organu dochodzenia. Nie budzi też wątpliwości, że w postępowaniu tym stosuje się odpowiednio także przepisy art. 345 § 3 k.p.k. oraz art. 346 i 347 k.p.k., ponieważ pominięcie ich w katalogu zawartym w art. 122 § 1 pkt 1 k.k.s. wynika wyłącznie z faktu, iż nie zawierają wyrażenia "prokurator". Zasadność zwrotu sprawy w postępowaniu karnym skarbowym - co oczywiste - oceniana być musi według kryteriów wskazanych w art. 345 i 397 k.p.k.

W nawiązaniu do ustalonego zakresu dopuszczalności zwrotu sprawy, nie sposób kwestionować możliwości zwrotu w postępowaniu karnym skarbowym spraw zawisłych w sądzie w wyniku wniesienia aktu oskarżenia, złożenia wniosku o warunkowe umorzenie postępowania, a także wniosku o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności i o zastosowanie środków zabezpieczających. Rozstrzygnięcie, czy dopuszczalny jest zwrot sprawy finansowemu organowi dochodzenia przez sąd rozpoznający wniosek tego organu o zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, zależy od ustalenia, czy możliwości takiej nie wyłączają przepisy regulujące to postępowanie, a także, czy rodzaj skargi oraz wyznaczony jej wniesieniem przedmiot procesu odpowiadają kryteriom dopuszczalności instytucji zwrotu. Nie ma przede wszystkim podstaw do twierdzenia, że już z treści art. 122 § 1 pkt 1 k.k.s. wynika niedopuszczalność zwrotu finansowemu organowi orzekającemu sprawy innej, niż tylko zawisłej w wyniku wniesienia przez ten organ aktu oskarżenia. Przepis ten ustala jedynie, że finansowy organ dochodzenia jest oskarżycielem publicznym mającym obowiązki i uprawnienia prokuratora w sprawach, w których jest ustawowo uprawniony do prowadzenia dochodzenia, wnoszenia i popierania aktu oskarżenia. Z pewnością zaś nie wynika z tego przepisu - nie regulującego przecież ani nie modyfikującego instytucji zwrotu - że przepis art. 345 k.p.k. upoważnia sąd do zwrotu sprawy finansowemu organowi dochodzenia tylko wtedy, gdy organ ten wniósł akt oskarżenia.

Przepisy procesowe kodeksu karnego skarbowego nie regulują inaczej kwestii zwrotu sprawy ani jej nawet nie modyfikują. 

Uchwała SN z dnia 25 października 2000 r., I KZP 24/00

Standard: 34772 (pełna treść orzeczenia)