Odpowiednie stosowanie art. 263 k.p.k. w postępowaniu ekstradycyjnym

Odpowiednie stosowanie w postępowaniu ekstradycyjnym przepisu art. 263 k.p.k. oznacza, że mają w tym postępowaniu zastosowanie zawarte tam reguły dotyczące czasu stosowania i przedłużania tymczasowego aresztowania oraz reguły dotyczące podmiotów uprawnionych do występowania z wnioskami w tym przedmiocie (por. postanowienie Sądu Najwyższego, III KO 289/99*), nie oznacza zaś, że organem właściwym do stosowania tego środka zapobiegawczego jest uprawniony, na jakimkolwiek etapie postępowania ekstradycyjnego, sąd rejonowy. Kompetencje sądu rejonowego do podejmowania takiej decyzji określił ustawodawca w art. 250 § 1 i 2 k.p.k., do którego żaden z przepisów rozdziału 65 tegoż k.p.k. nie odsyła.

Specyfika postępowania ekstradycyjnego, w którym art. 263 k.p.k. stosuje się "tylko" odpowiednio, wyraża się, między innymi, brakiem możliwości przeprowadzenia dystynkcji: postępowanie przygotowawcze - postępowanie jurysdykcyjne. Nawet bowiem postępowanie poprzedzające skierowanie do sądu okręgowego wniosku o wydanie postanowienia w przedmiocie wniosku państwa obcego (art. 602 k.p.k.) nie może być uznane, z uwagi na jego przedmiot, cel i przebieg, za postępowanie przygotowawcze sensu stricto.

Można jedynie mówić o podziale tego postępowania na fazę poprzedzającą wystąpienie z wnioskiem o wydanie przez sąd postanowienia w przedmiocie wniosku państwa obcego oraz na fazę postępowania sądowego, następującą po skierowaniu do sądu takiego wniosku. Na końcu wypada zatem rozważyć, czy i jakie płyną z tego faktu konsekwencje dla właściwej recepcji owego "odpowiedniego" stosowania art. 263 k.p.k. w postępowaniu ekstradycyjnym. Otóż przepis ten określa maksymalne terminy trwania tymczasowego aresztowania. Przewiduje wprawdzie szczególne kompetencje w zakresie podejmowania decyzji o przedłużeniu stosowania tego środka zapobiegawczego i w § 1 przewiduje właściwość sądu rejonowego do stosowania tymczasowego aresztowania, wszelako czyni to jedynie w odniesieniu do postępowania przygotowawczego, a za takie postępowanie w ścisłym tego słowa znaczeniu, jak to już stwierdzono, nie mogą być uznane ani czynności podejmowane przez prokuratora, o których mowa w art. 602 k.p.k., ani tym bardziej czynności sądu okręgowego o których mowa w art. 603 § 1 k.p.k. 

Uchwała SN z dnia 16 marca 2000 r., I KZP 53/99

Standard: 34754 (pełna treść orzeczenia)