Przeprowadzanie przez sąd opiekuńczy dowodów z urzędu

Art. 3 konwencji o prawach dziecka nakazuje we wszystkich działaniach dotyczących dzieci podejmowanych między innymi przez sądy kierować się interesem dziecka jako wartością nadrzędną. 

Przepis ten formułuje bezwzględny obowiązek prawny i odnosi się do każdej indywidualnej decyzji stosowania prawa przez Sąd (patrz uz. uchwały (7) SN z 12 czerwca 1992 r. III CZP 48/92) i to zarówno w sferze stosowania przepisów postępowania, jak i wykładni norm prawa materialnego stanowiących merytoryczne usprawiedliwienie rozstrzygnięć dotyczących dzieci. 

Pozostając w tym miejscu tylko przy związkach tego przepisu z normami regulującymi postępowanie cywilne należy zgodzić się ze skarżącym, że wymagania dotyczące zabezpieczenia interesów dziecka w sferze postępowania mogą przekładać się na obowiązek podejmowania z urzędu przez Sąd ustaleń zmierzających do wszechstronnego wyjaśnienia sytuacji dziecka, którego ma dotyczyć wynik postępowania. Obowiązek ten jednak w każdym wypadku uzależniony jest od stanu faktycznego rozpoznawanej sprawy. Oznacza to, że Sąd, realizując wymagania z art. 3 konwencji, tylko wtedy ma obowiązek przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego, jeżeli dotychczas zebrany w sprawie materiał nie jest wystarczający do rozstrzygnięcia odpowiadającego jak najlepszemu zabezpieczeniu interesów dziecka. 

Podobnie w rozpoznawanej sprawie obligatoryjność szerszego dowodu z opinii RODK należy oceniać na gruncie stanu faktycznego sprawy i materiału dowodowego, jakim dysponowały sądy obu instancji. 

Wyrok SN z dnia 8 czerwca 2000 r., V CKN 1237/00

Standard: 34591