Kurator wyznaczony przez sąd (art. 96 ust. 1 pkt 5 u.k.s.c.)

Kurator spadku (art. 666 § 1 k.p.c.) nie jest zwolniony od obowiązku uiszczania kosztów sądowych na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 lipca 2008 r.

W literaturze trafnie zwrócono uwagę na potrzebę odróżniania dwóch postaci kurateli, tj. kurateli procesowej (związanej z postępowaniem) i kurateli prawa materialnego, w zakresie której obowiązki kuratora są szeroko określone i niekoniecznie pozostają w związku z określonym postępowaniem.

Kurator procesowy zostaje ustanowiony przez sąd orzekający lub sąd opiekuńczy w celu podejmowania czynności procesowych w danej sprawie. Do tej grupy kuratorów należy zaliczyć, np. kuratora ustanowionego przez sąd opiekuńczy ze względu na niemożność reprezentowania określonej osoby przez jej przedstawiciela ustawowego (art. 99 k.r.i.o.; zob. postanowienie SN z dnia 7 listopada 2006 r., I CZ 101/06.).

Kurator spadku, ustanowiony przez sąd spadku (art. 666 § 1 k.p.c.), należy na pewno do drugiej grupy kuratorów, nie jest on ustanowiony jedynie w celu podejmowania czynności procesowych w określonej sprawie. Obowiązki kuratora spadku należą z natury rzeczy do powinności pozaprocesowych. Jego podstawowe obowiązki (pozaprocesowe) to poszukiwanie spadkobierców w celu zawiadomienia ich o otwarciu spadku (art. 667 § 1 k.p.c.) oraz zarządzanie majątkiem spadkowym pod nadzorem sądu (art. 667 § 2 k.p.c.).

W sprawach dotyczących zarządu spadkiem kurator może pozywać i być pozywany. Do grupy kuratorów prawa materialnego można także zaliczyć też, np. kuratora ustanowionego dla osoby niepełnosprawnej (curator debilis, art. 183 k.r.i.o.).

W związku z tym, że ze zwolnienia ustawowego od kosztów sądowych korzystają jedynie kuratorzy procesowi (art. 96 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.), nie można podzielić stanowiska skarżącego, iż zwolnieniem takim objęci są także kuratorzy prawa materialnego, w tym - kurator spadku ustanowiony na podstawie art. 666 § 1 k.p.c.

Postanowienie SN z dnia 26 listopada 2009 r., I CZ 75/09

Standard: 34344 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy

Status strony na gruncie analizowanej ustawy może mieć również kurator procesowy wyznaczony przez sąd i podejmujący za stronę procesu (uczestnika postępowania nieprocesowego) czynności procesowe.

Kurator wyznaczony przez sąd orzekający lub sąd opiekuńczy dla danej sprawy korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych (art. 96 ust. 1 pkt 5 ustawy). Nie miał on zatem obowiązku uiszczenia żadnych opłat, w tym również opłaty podstawowej, od przedmiotowej skargi kasacyjnej. 

Postanowienie SN z dnia 7 listopada 2006 r., I CZ 101/06

Standard: 34357 (pełna treść orzeczenia)