Sentencja wyroku uwzględniającego żądanie usunięcia skutków naruszenia; związanie sądu żądaniem

W sprawach o ochronę dóbr osobistych, z uwagi na ich specyfikę, sąd nie jest związany w sposób bezwzględny formułą gramatyczną brzmienia przeprosin, do jakiego ma zostać zobowiązany naruszyciel; może kształtować treść oświadczenia przez ograniczenie jego zakresu, czy uściślenie określonych sformułowań (por. wyroki z dnia 13 kwietnia 2007 r., I CSK 28/07, z dnia 11 lutego 2011 r., I CSK 334/10, z dnia 17 maja 2013 r., I CSK 540/12 oraz z dnia 23 maja 2013 r., IV CSK 664/12,  z dnia 10 listopada 2016 r., IV CSK 42/16).

Sąd korygując w tego rodzaju sprawach brzmienie żądania w sentencji wyroku na formułę, która w sposób niebudzący wątpliwości odpowiada rzeczywistym intencjom powoda, nie narusza art. 321 k.p.c. (por. wyrok SN z dnia 23 lipca 2015 r., I CSK 549/14).

Wyrok SN z dnia 30 czerwca 2017 r., I CSK 621/16

Standard: 47022 (pełna treść orzeczenia)

W orzecznictwie dotyczącym spraw o naruszenie dóbr osobistych również wskazuje się na konieczność redagowania sentencji wyroku w sposób kategoryczny i wykluczający pozostawienie jej konkretyzacji którejkolwiek ze stron (wyrok SN z 19 stycznia 1982 r., IV CR 500/01).

W wyroku należy określić konkretne czynności (zachowania), które pozwany powinien przedsięwziąć w celu usunięcia skutków naruszenia. Takie wymaganie znajduje uzasadnienie nie tylko w prawie procesowym, lecz odpowiada także brzmieniu art.24 k.c. Opis tych czynności powinien być na tyle jednoznaczny, aby wierzyciel i organ egzekucyjny mogli na podstawie sentencji wyroku stwierdzić, jaki sposób egzekucji należy wdrożyć w celu wykonania świadczenia, a także – co odnosi się również do pozwanego - w jakim momencie wyrok został w całości wykonany. W przeciwnym razie wyrok jest niezdatny do egzekucji sądowej.

Formuła sentencji zaskarżonego wyroku, w której treść zasądzonego świadczenia określona została przez zobowiązanie pozwanego „do podjęcia czynności mających na celu usunięcie telefonicznego nagrania z portali internetowych, w tym w szczególności zwrócenie się w tym celu z odpowiednim żądaniem do właścicieli lub administratorów portali” nie czyni zadość tym wymaganiom. 

Wyrok SN z dnia 14 stycznia 2015 r., II CSK 747/13

Standard: 34282 (pełna treść orzeczenia)

Sąd orzekający powinien mieć na uwadze zarówno skalę upowszechnienia wypowiedzi naruszającej dobra osobiste jak i dostępność dla osób, które dowiedziały się o niej oświadczenia mającego usuwać skutki naruszenia oraz adekwatność brzmienia oświadczenia do sposobu naruszenia dobra osobistego.

W wyniku dokonanej oceny sąd jest uprawniony, a w pewnych sytuacjach nawet zobowiązany, w związku z dokonanymi ustaleniami i ich oceną prawną, do ograniczenia zakresu oświadczenia lub jego poszczególnych sformułowań lub ich doprecyzowanie, tak by zastosowany środek usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego był odpowiedni do rodzaju naruszonego dobra oraz rodzaju i rozmiaru jego naruszenia. W tym celu sąd może kształtować treść oświadczenia nie tylko przez uściślenie, ale także przez usunięcie pewnych jego sformułowań 

Wyrok SN z dnia 17 września 2014 r., I CSK 678/13

Standard: 69459 (pełna treść orzeczenia)