Przebaczenie niegodnemu przez spadkodawcę (art. 930 k.c.)

Przebaczenie może nastąpić dopiero po zaistnieniu przesłanki niegodności. Tym samym jeżeli spadkobierca dopuścił się kilku zachowań wypełniających znamiona opisane w art. 928 § 1 pkt 1, to do wyłączenia niegodności konieczne jest, aby przebaczenie spadkodawcy obejmowało wszystkie te zachowania.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 21 października 2016 r., I ACa 1365/15

Standard: 33792

Przebaczeniu przez spadkodawcę określonego w kodeksie nagannego zachowania się i postępowania spadkobiercy ustawodawca nadał, respektując wolę spadkodawcy, szczególne znaczenie.

Przebaczenie wyłącza dopuszczalność uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia (art. 930 § 1 k.c. w związku z art. 928 k.c.) oraz czyni bezskutecznym wydziedziczenie. Istotny tu jest sam fakt, a nie moment przebaczenia. Wynika to zarówno z przepisu art. 930 § 1 k.c., który żadnego terminu dla przebaczenia nie ustanawia (a więc także po powołaniu do dziedziczenia w testamencie spadkobiercy, który był niegodnym już w dacie sporządzenia testamentu), jak i z przepisu art. 1010 § 1 k.c., który stanowiąc, że przebaczenie wyłącza możliwość wydziedziczenia, nie wyłącza przez to skuteczności przebaczenia po wydziedziczeniu. Przebaczenie przekreśla bowiem z woli spadkodawcy także skutki tego, co spadkodawca - zgodnie z ustawą - mógł przebaczyć i przebaczył.

Przebaczenie jest skuteczne nawet wtedy, gdy w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych, jeśli tylko nastąpiło ono z "dostatecznym rozeznaniem" 

Uchwała SN z dnia 14 czerwca 1971 r., III CZP 24/71

Standard: 35750 (pełna treść orzeczenia)