Mierniki waloryzacji (art. 358[1] § 3 k.c.)
Sądowa waloryzacja świadczenia pieniężnego (art 358[1] § 3 i 4 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Art. 358[1] § 3 k.c. nakazujący uwzględniać przy dokonywaniu sądowej waloryzacji świadczenia pieniężnego interes obu stron i zasady współżycia społecznego, kreuje jedynie ogólny mechanizm waloryzacji, nie wskazując w szczególności kryteriów (mierników) waloryzacji ani przesłanek, od których zależy rozłożenie przez sąd ciężaru ryzyka spadku istotnej siły nabywczej pieniądza, zwłaszcza w okresie hiperinflacji na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, stanowiącej fakt notoryjny. Sąd ma więc obowiązek wzięcia pod uwagę sytuacji obu stron stosunku umownego i oceny, w realiach rozpoznawanej sprawy, zarówno- powstałą w wyniku istotnego spadku siły nabywczej pieniądza- sytuację zakładu ubezpieczeń, który proponując określonej wysokości świadczenie za określoną w umowie składkę, nie uwzględnił w rachunku ekonomicznym działalności, z przyczyn od siebie niezależnych, zjawiska inflacji, której skali i zakresu żadna ze stron nie mogła w dacie zawarcia umowy przewidzieć (por. uchwała SN z 10 kwietnia 1992 r. III CZP 126/91, wyrok SN z dnia 5 stycznia 2011 roku, III CSK 125/10), jak i sytuację ubezpieczonego oraz jego interes.
Wyrok SN z dnia 13 stycznia 2016 r., II CSK 108/15
Standard: 66743 (pełna treść orzeczenia)
Waloryzacja sądowa dokonywana jest na żądanie strony, i tak jak w niniejszym przypadku może ono zawierać oprócz żądania zasądzenia konkretnej kwoty także sposób obliczenia nowej wysokości świadczenia.
Ustawodawca nie wskazał żadnych mierników jak też sposobów ustalenia wysokości zwaloryzowania świadczenia, a zatem sąd orzekający ma swobodę co do sposobu wyboru metody w oparciu, o którą świadczenie winno być zwaloryzowane.
Wskazanie sposobu waloryzacji w pozwie nie wiąże Sądu odmiennie niż kwota określająca w sposób precyzyjny żądanie pozwu, która stanowi dla sądu orzekającego granice wyrokowania.
Wyrok SO w Warszawie z dnia 28 stycznia 2013 r., V Ca 2856/12
Standard: 40704 (pełna treść orzeczenia)
Art. 358[1] § 3 k.c. nie podaje ścisłych kryteriów waloryzacji. Skoro jednak świadczenia stron mają być ekwiwalentne, to zwracana cena kupna powinna odpowiadać aktualnej wartości nieruchomości. W przeciwnym bowiem razie strona zwracająca nieruchomość świadczyłaby "więcej" niż jej kontrahent - zwracający cenę.
Nie jest wykluczona możliwość stosowania innych mierników waloryzacji, powinny one jednak doprowadzić do zachowania ekwiwalentności świadczeń.
Istotą orzekania przez sądy jest wymierzanie sprawiedliwości. Nie mieści się w tych kryteriach sytuacja, w której na skutek stwierdzenia nieważności umowy pozwany Skarb Państwa w zamian za zwrócone nieruchomości, przedstawiające wymierną wartość rynkową, miałby zwrócić skarżącym co najwyżej spełnione przez nie świadczenie według kwoty nominalnej, nie można by bowiem mówić wówczas o ekwiwalentności świadczeń.
Wyrok SN z dnia 23 sierpnia 2012 r., II CSK 31/12
Standard: 68936 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 41162 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 41167 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 33479 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 41164 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 38326 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 34895 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 34842 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 33480 (pełna treść orzeczenia)