„Zatwierdzenie” przez spadkodawcę projektu testamentu sporządzonego i odczytanego mu przez inną osobę

Warunkiem ważności zarówno testamentu zwykłego, przewidzianego w art. 951 k.c., jak i testamentu szczególnego, przewidzianego w art. 952 k.c., jest złożenie przez spadkodawcę ustnego oświadczenia ostatniej woli. Wymaganiu temu nie czyni zadość odczytanie spadkodawcy sporządzonego wcześniej - pod jego nieobecność - pisemnego projektu testamentu i oświadczenie przez spadkodawcę, że to, co mu odczytano, uznaje za swoją ostatnią wolę.

Przewidziany zarówno w art. 951 § 1 k.c., jak i w art. 952 § 1 k.c. warunek ustnego oświadczenia przez spadkodawcę swojej ostatniej woli można uznać za spełniony tylko wówczas, gdy od spadkodawcy pochodzi nie tylko inicjatywa sporządzenia testamentu (wola testowania), ale również decyzja co do tego, kogo chce on powołać w charakterze spadkobiercy czy też zapisobiercy i czym chce rozrządzić (całym majątkiem czy też tylko jego częścią). Oświadczenie zawierające te elementy musi być złożone przed przystąpieniem do spisywania treści testamentu (dotyczy to oczywiście bezpośrednio testamentu allograficznego).

Nie oznacza to, że niedopuszczalne jest zadawanie pytań spadkodawcy, przez świadków lub też osobę wymienioną w art. 951 k.c. jako uprawnioną do przyjmowania oświadczeń ostatniej woli, mających na celu właściwe zrozumienie woli spadkodawcy, jak również, że niedopuszczalne jest zwracanie spadkodawcy uwagi na nieskuteczność czy też niedopuszczalność określonego rozrządzenia.

Uchwała SN z dnia 26 lutego 1993 r., III CZP 24/92

Standard: 33359 (pełna treść orzeczenia)