Pracownik naukowy powołany na stanowisko sędziego w niepełnym wymiarze czasu pracy

Pracownikowi naukowemu powołanemu na stanowisko sędziego w niepełnym wymiarze czasu pracy okres pracy na uczelni wlicza się w sądzie:

1. do okresu uprawniającego do dodatku za wysługę lat;
2. do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu dodatkowego.

Łączenie pracy naukowej na wyższych uczelniach i placówkach naukowych w charakterze profesorów czy doktorów habilitowanych z pracą sędziego jest niewątpliwie przydatne do wykonywania zawodu sędziowskiego. Przy wykonywaniu zawodu sędziowskiego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustawodawca przyjął zatem założenie kontynuowania dotychczasowej pracy naukowej.

Stosunek pracy pracownika naukowego i sędziego, normowany odrębnymi pragmatykami służbowymi, różni się od powszechnych stosunków pracy także i tym, że w obu tych zawodach mamy do czynienia, wprawdzie z różną w charakterze, służbą państwową, ale opłacaną przy tym z tego samego budżetu państwa. Zważywszy zaś na to, że kwalifikacje uzyskane w związku z praktycznym wykonywaniem obu tych zawodów są wzajemnie przydatne, wykorzystanie doświadczeń pracy naukowej w praktyce orzeczniczej sędziego ma istotną wartość. Tak też należy rozumieć intencje ustawodawcy, który nie tylko dopuszcza możliwość wykonywania obu tych zawodów równocześnie, ale także dostrzega płynące stąd pożytki, na co wskazuje przepis uprawniający do odwołania sędziego, jeżeli zrezygnuje on z pracy naukowej. Te względy nakazują inaczej spojrzeć na uprawnienia tych pracowników w zakresie objętym pytaniem.

Inna bowiem sytuacja prawna wynika z omawianych przepisów ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. w stosunku do sędziów-pracowników nauki, zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Kontynuowanie przez takiego sędziego pracy naukowej na uczelni nie jest traktowane jako praca dodatkowa ani w myśl przepisów ustawy o u.s.p., ani przepisu ustawy o Sądzie Najwyższym, ale odwrotnie, wręcz wskazana jest praca sędziego-pracownika nauki w obu charakterach zatrudnienia.

Specyfika obu zawodów sędziego i pracownika nauki oraz przydatność wykonywania obu zatrudnień jednocześnie wskazują na konieczność odróżnienia charakteru tych zatrudnień i uprawnień sędziego-pracownika nauki w zakresie wymiaru urlopu i dodatku służbowego od uprawnień pracowniczych wynikających z zatrudnienia w ramach stosunku pracy w dodatkowym miejscu pracy.

Pracownik naukowy powołany na stanowisko sędziego w niepełnym wymiarze czasu pracy uzyskuje w sądzie prawo do dodatku stażowego, obliczonego na podstawie przepracowanych lat na uczelni, niezależnie od pobierania dodatku stażowego na uczelni.

Istotą dodatkowego urlopu wypoczynkowego zarówno dla pracowników naukowych, jak i dla sędziów jest umożliwienie im regeneracji sił po bardzo wyczerpującej i stresowej pracy w charakterze sędziego i pracownika nauki. Takich celów nie mógłby spełnić dodatkowy urlop udzielany sędziemu-profesorowi lub doktorowi habilitowanemu tylko w jednym miejscu pracy, tj. uczelni, czy w placówce naukowej.

Ze względu na cel i szczególny charakter przepisów pragmatyki sędziowskiej, które pozwalają na łączenie zatrudnień w obu charakterach: sędziego i pracownika nauki, wymaga odrębnej wykładni celowościowej. Ustalenie jednakowych zasad urlopowych w obu miejscach pracy sędziego-pracownika nauki wpłynie w sposób istotny na realizację prawa do urlopu i możliwości korzystania z konstytucyjnego prawa do wypoczynku. Decydującym dla wymiaru urlopu dodatkowego jest rodzaj pracy upoważniający do podwyższenia wymiaru tego urlopu.

Uchwała SN z dnia 25 czerwca 1992 r., I PZP 22/92

Standard: 33125 (pełna treść orzeczenia)