Rolnik jako przedsiębiorca

Przesłanki działalności gospodarczej zostały w już judykaturze i piśmiennictwie jednoznacznie określone; przyjmuje się, że charakteryzuje ją cel zawodowy i zarobkowy, działanie we własnym imieniu, ciągłość tego działania oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym. Cechy tej działalności może mieć oczywiście także działalność w dziedzinie rolnictwa i jeżeli je spełnia, jest działalnością gospodarczą, o której mowa w wymienionym przepisie (por. także art. 1061 § 1 i art. 1064[1] § 1 k.p.c.).

Sprawa z powództwa producenta rolnego - rolnika prowadzącego działalność wytwórczą w zakresie produkcji zwierzęcej - przeciwko przedsiębiorcy o roszczenie wynikające z umowy kontraktacji jest sprawą gospodarczą.

Uchwała SN z dnia 26 lutego 2015 r., III CZP 108/14

Standard: 66332 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy

Na gruncie art. 43[1] k.c. rolnik indywidualny prowadzący we własnym imieniu działalność wytwórczą w zakresie upraw o wcześniej wymienionych cechach działalności gospodarczej, a wiec także działający bez zamiaru osiągnięcia zysku, jest przedsiębiorcą w znaczeniu użytym w tym przepisie.

Do kategorii tej nie należą rolnicy nie uczestniczący w obrocie gospodarczym którzy prowadzą gospodarstwo rolne zaspakajające jedynie potrzeby własnej rodziny.

Wymaganie uczestnictwa w obrocie polega na realizowaniu swojej działalności przez odpłatne ekwiwalentne świadczenia wzajemne spełniane za pomocą wielorazowych czynności faktycznych i prawnych np. umów kontraktacji czy sprzedaży produktów rolnych (uchwała SN (7) z dnia 18 czerwca 1991 r., III CZP 40/91).

Nie ma jednego wzorca określającego w sposób uniwersalny statusu rolnika jako przedsiębiorcy (prowadzącego działalność gospodarczą) i zagadnienie to podlega indywidualnemu rozstrzygnięciu przy uwzględnieniu konkretnych okoliczności danego przypadku, pośród których istotne są m. innymi zakres prowadzonej działalności rolniczej jej model, stopień organizacyjny.

Czynności prawne powoda związane z budową przedmiotowego budynku wchodziły w zakres jego działalności gospodarczej, tj. pozostawały w normalnym, funkcjonalnym związku z tą działalnością, w szczególności podejmowane były w celu realizacji zadań związanych z przedmiotem działalności powoda, jako przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie produkcji i handlu zbożem. Roszczenia powoda wynikające z przedmiotowej umowy o roboty budowlane, w tym dochodzone w sprawie roszczenie odszkodowawcze, są więc roszczeniami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Czynnościami bezpośrednio związanymi z działalnością gospodarczą są umowy kupna przez rolników indywidualnych, prowadzących działalność gospodarczą w formie gospodarstwa rolnego środków produkcji, tj. maszyn urządzeń i innego wyposażenia gospodarstwa, służących prowadzonej działalności wytwórczej i wprowadzaniu do obrotu wyprodukowanych towarów oraz umowy zakupu usług służących tym celom.

Wyrok SN z dnia 3 października 2014 r., V CSK 630/13

Standard: 48942 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy