Doręczenie oryginału pisma drugiej stronie w razie uchylenia się od skutków oświadczenia woli na piśmie (art. 88 § 1 k.c.)

Jeżeli np. ustawa wymaga, żeby uchylenie się od skutków oświadczenia woli nastąpiło przez oświadczenie złożone drugiej stronie na piśmie (art. 88 § 1 k.c.) albo żeby odwołanie darowizny zostało złożone obdarowanemu w formie pisemnej (art. 900 k.c.), to osoba składająca jedno z takich oświadczeń musi dla uczynienia zadość wymaganiom ustawy nie tylko złożyć odpowiednie oświadczenie w tej formie, ale i doręczyć oryginał pisma, w którym to oświadczenie zostało uzewnętrznione, adresatowi. Natomiast nie mogłaby zawiadomić go tylko, np. telefonicznie, że odpowiednie oświadczenie złożyła na piśmie, które zatrzymała u siebie lub złożyła na przechowanie w Państwowym Biurze Notarialnym albo u osoby trzeciej. Jest to konieczne do zapewnienia pewności obrotu, w przeciwnym bowiem razie zainteresowani nigdy nie mieliby pewności ani co do faktu złożenia odpowiedniego oświadczenia woli, ani co do jego treści.

Inaczej jest jednak wówczas, gdy ustawa lub umowa stron wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Wynika to z dwu przyczyn. Po pierwsze, przesłanie adresatowi oryginału dokumentu, w którym zostało złożone oświadczenie woli, nie jest w takim wypadku z istoty rzeczy możliwe. Po drugie, przy zachowaniu formy aktu notarialnego wchodzi w rachubę złożenie oświadczenia woli przed osobą zaufania publicznego, a więc w warunkach, które gwarantują całkowitą pewność tak co do samego faktu złożenia oświadczenia woli, jak i co do treści tego oświadczenia.

Jeśli chodzi o jednostronne oświadczenie woli, to za zwolnieniem osoby, która je składa w formie aktu notarialnego, od obowiązku przesyłania do adresata odpisu tego aktu przemawia ponadto okoliczność, że w takim wypadku nie ma potrzeby - tak jak przy zawarciu umowy - uzgodnienia treści oświadczeń woli dwu stron, nie zachodzi więc obawa, że w związku z niedoręczeniem odpisów odpowiednich aktów notarialnych dojdzie do nieporozumienia, które powodowałoby nieważność tej czynności prawnej. Ponadto należy mieć na uwadze, że jednostronne oświadczenia woli mają z reguły treść nieskomplikowaną.

Uchwała SN z dnia 20 lutego 1967 r., III CZP 88/66

Standard: 32963 (pełna treść orzeczenia)