Wypowiedzienie umowy kredytu a zasady współżycia społecznego

Wykonanie przez bank - kredytodawcę uprawnienia kształtującego w postaci wypowiedzenia umowy kredytowej może być kwalifikowane jako nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 k.c. (por. np. postanowienie SN z dnia 27 listopada 2003 r., III CZP 78/03; wyrok SN z dnia 10 lipca 1987 r., IV CK 195/87). Taka kwalifikacja mogłaby prowadzić do uznania dokonanego wypowiedzenia za prawnie bezskuteczne, co czyniłoby przedwczesne dochodzenie przez kredytodawcę całości zadłużenia kredytowego od kredytobiorcy i tym samym mogłoby uzasadniać powództwo na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.

Wyrok SN z dnia 24 września 2015 r., V CSK 698/14

Standard: 57069 (pełna treść orzeczenia)

Wykorzystanie, wynikających z umowy kredytowej lub przepisu prawa, uprawnień banku do jednostronnej modyfikacji stosunku kredytowego nawiązanego z osobą fizyczną i wypowiedzenie części lub całości udzielonego kredytu nie może być uznane za nadużycie prawa (art. 5 k.c.), jeżeli powzięte zostało po stwierdzeniu, że niespełnienie przez kredytobiorcę warunków ustalonych w umowie co do spłaty kredytu i oprocentowania jest następstwem utraty zdolności kredytowej przez dłużnika lub pogorszenia jego sytuacji materialnej w stopniu zagrażającym zdolności do spłaty długu przez tego dłużnika.

Udzielając ochrony kredytobiorcy sąd jest uprawniony do uznania, że dokonane wypowiedzenie jest bezskuteczne z powodu naruszenia art. 5 k.c. 

Artykuł 5 k.c. nie może być skierowany przeciwko treści obowiązujących przepisów mających zapewnić zwrotność wykorzystanych kredytów. 

Wyrok SN z dnia 20 lipca 1987 r., IV CR 195/87

Standard: 32735 (pełna treść orzeczenia)