Ponowne małżeństwo tych samych osób jako zdarzenie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w zakresie eksmisji orzeczonej przy rozwodzie

Ponowne zawarcie małżeństwa przez te same osoby, które uprzednio zostały rozwiedzione, jest zdarzeniem z jednej strony powodującym, iż odpadła podstawa faktyczna i prawna oraz cel nakazania w wyroku rozwodowym eksmisji jednego z małżonków ze wspólnie zajmowanego mieszkania, a z drugiej strony jest zdarzeniem sprawiającym, że wykonanie tej eksmisji godziłoby w założenia, na których opiera się prawidłowe funkcjonowanie nowo zawartego małżeństwa. Jest to zdarzenie, które wprawdzie nie powoduje wygaśnięcia w sensie techniczno-prawnym obowiązku opróżnienia mieszkania przez jednego z małżonków, wynikającego z orzeczenia o eksmisji zawartego w wyroku rozwodowym, ani też nie jest zdarzeniem, wskutek którego obowiązek ten nie może być egzekwowany, ale z przytoczonych względów należy uznać, że jest zdarzeniem uzasadniającym, stosownie do art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wydanego na podstawie zawartego w wyroku rozwodowym orzeczenia o eksmisji drugiego z małżonków ze wspólnie zajmowanego mieszkania. 

W omawianej sytuacji wykonanie w drodze egzekucji takiego tytułu wykonawczego jawi się jako niezgodne z prawem. Środkiem zaś obrony dłużnika przeciwko niezgodnej z prawem egzekucji jest powództwo opozycyjne. 

Naganne zachowanie się jednego z małżonków po ponownym zawarciu małżeństwa nie powoduje, iż ponowne zawarcie małżeństwa przestaje być zdarzeniem uzasadniającym pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wydanego na podstawie zawartego w wyroku rozwodowym orzeczenia o eksmisji tego małżonka ze wspólnie zajmowanego mieszkania. 

Jeżeli jedno z małżonków zachowuje się nagannie, to po ponownym zawarciu małżeństwa współmałżonek - jak już wspomniano - może w niektórych sytuacjach żądać jego eksmisji. 

Pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wydanego na podstawie zawartego w wyroku rozwodowym orzeczenia o eksmisji jednego z małżonków ze wspólnie zajmowanego mieszkania nie wyłącza możliwości nakazania eksmisji tego małżonka w następnie wydanym wyroku rozwiązującym przez rozwód nowo zawarte małżeństwo. Oczywiście warunkiem wydania takiego orzeczenia jest spełnienie przesłanek eksmisji przewidzianych w art. 58 § 2 zdanie drugie k.r.o.

Uchwała SN z dnia 17 maja 1985 r., III CZP 22/85

Standard: 32384 (pełna treść orzeczenia)