Prawo konkubenta do jednorazowego odszkodowania z ustawy wypadkowej
Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy
Jednorazowe odszkodowanie przewidziane w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144) nie przysługuje osobie pozostającej w konkubinacie z pracownikiem, który uległ wypadkowi przy pracy (art. 12 ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy).
Ustawa z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jedn. tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144) w art. 12 ust. 1 daje prawo do jednorazowego odszkodowania członkom rodziny pracownika, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Jednakże nie są to wszyscy członkowie rodziny, gdyż w art. 12 ust. 2 ustawodawca wyraźnie określa, którzy członkowie rodziny są uprawnieni do odszkodowania. Są to:
1) małżonkowie;
2) dzieci własne i przysposobione, pasierbowie, wnuki, rodzeństwo, spełniające w chwili śmierci pracownika warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej;
3) rodzice, osoby przysposabiające, macocha oraz ojczym, jeżeli w dniu śmierci pracownika lub rencisty prowadzili z nim wspólne gospodarstwo domowe lub jeśli pracownik przyczyniał się w znacznym stopniu do ich utrzymania albo jeżeli ustalone zostało wyrokiem lub ugodą sądową prawo do alimentów z jego strony.
Artykuł 12 ust. 2 ustawy nie wymienia konkubiny jako członka rodziny. Fakt, że wnioskodawczyni mieszkała z Jerzym Z. i prowadziła z nim wspólne gospodarstwo, nie daje podstaw do przyjęcia, że w sensie prawnym była jego żoną. Związek małżeński nie został zawarty, a więc wnioskodawczyni nie może być zaliczona do grona członków rodziny wymienionych w powyższym przepisie. Dlatego - zdaniem Sądu - nie ma tytułu do przyznania jej jednorazowego odszkodowania na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy.
Wyrok SN z dnia 22 maja 1985 r., II PR 8/85
Standard: 32377 (pełna treść orzeczenia)