Nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla, czeku, warrantu lub rewersu należycie wypełnionego (art. 485 § 2 i 4 k.p.c.)

Artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że: stoją one na przeszkodzie przepisowi prawa krajowego, zgodnie z jego wykładnią dokonaną przez sądy krajowe, który stanowi, że w ramach postępowania egzekucyjnego dotyczącego weksli sąd rozpoznający sprzeciw nie jest właściwy do dokonania, z urzędu lub na wniosek zainteresowanego konsumenta, oceny potencjalnie nieuczciwego charakteru warunków umowy zawartej przez tego konsumenta z przedsiębiorcą, stanowiących podstawę wystawienia weksli, których moc tytułu egzekucyjnego jest kwestionowana.

Postanowienie TSUE z dnia 5 października 2023 r., C-25/23

Standard: 82825 (pełna treść orzeczenia)

W przypadku zatem gdy dochodzone pozwem roszczenie wynika z weksla in blanco, stanowiącego zabezpieczenie wierzytelności wynikającej z umowy zawartej pomiędzy konsumentem, a przedsiębiorcą, zapewnienie ochrony określonej w Dyrektywie 93/13 wymaga, aby sąd rozpoznał sprawę przy uwzględnieniu treści stosunku podstawowego. Podkreśla się to także wyraźnie w orzecznictwie TSUE. W wyroku z 7 listopada 2019 r., C-419/18, wyraźnie wskazano, że „artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 oraz art. 10 ust. 2 dyrektywy 2008/48 należy interpretować w ten sposób, że w wypadku gdy w okolicznościach takich jak rozpatrywane w postępowaniu głównym sąd krajowy ma poważne wątpliwości co do zasadności roszczenia opartego na wekslu własnym, który służy zabezpieczeniu wierzytelności wynikającej z umowy kredytu konsumenckiego, oraz gdy ten weksel własny początkowo został wystawiony przez wystawcę jako weksel in blanco, a następnie uzupełniony przez remitenta, sąd ten powinien z urzędu zbadać, czy postanowienia uzgodnione między stronami mają nieuczciwy charakter, i w tym zakresie może zażądać od przedsiębiorcy przedstawienia pisemnego zapisu tych postanowień, tak aby móc zapewnić poszanowanie praw konsumentów wynikających z tych dyrektyw”.

Przyczyną uchylenia zaskarżonego nakazu zapłaty nie jest jednoznaczne stwierdzenie istnienia abuzywnych postanowień umownych przez Sąd Najwyższy, ale brak ich zbadania w  toku postępowania. Okoliczności wydania rozstrzygnięcia, zgromadzony materiał dowodowy oraz tryb procedowania jednoznacznie wskazują, że sąd meriti nie zbadał treści stosunku podstawowego łączącego strony.

Wyrok SN z dnia 21 czerwca 2023 r., II NSNc 96/23

Standard: 82826 (pełna treść orzeczenia)