Tryb zwykły rozpoznania spraw ze stosunku najmu

Wyłączenie zastosowania przepisów o postępowaniu uproszczonym może uzasadniać nie tylko szczególny przedmiot sprawy, ale przede wszystkim treścią norm wymagających udziału podmiotów trzecich w postępowaniu, które pozostają w sprzeczności z normami obowiązującymi w postępowaniu uproszczonym (art. 505[4] § 1 zd. 2 k.p.c.).

Takie rozwiązanie zastosowano już w orzecznictwie – w odniesieniu do spraw o wydanie lokalu mieszkalnego, objętych reżimem ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (zob. postanowienie SN z 22 lipca 2005 r., III CZP 39/05)

Uchwała SN z dnia 8 października 2024 r., III CZP 16/24

Standard: 84258 (pełna treść orzeczenia)

Wprawdzie rodzaj spraw podlegających rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym został wyodrębniony przede wszystkim według kryterium przedmiotowego oraz wartościowego, niemniej celem tego unormowania jest, aby postępowanie przebiegało szybko i bez zbędnych komplikacji. Z tego względu immanentną cechą tego postępowania są wynikające z art. 504[4] § 1 k.p.c. bezwzględne zakazy przedmiotowej zmiany powództwa, zmian podmiotowych, interwencji głównej i ubocznej oraz przypozwania.

Ustawodawca upoważnił sąd do odstąpienia od postępowania uproszczonego, gdy wykluczone jest osiągnięcie jego celów, co oznacza, że nie należy do postępowania uproszczonego sprawa, w której zostałyby wyłączone zakazy przewidziane w art. 505[4] § 1 k.p.c.

Na gruncie ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.)ustawodawca przyjął unormowania zapewniające lokatorom szczególną ochronę, które prowadzą do wniosku, że sprawy o wydanie lokali mieszkalnych, gdy podstawę roszczenia stanowi zakończenie umownego stosunku najmu, są wyłączone z zakresu postępowania uproszczonego. Niewątpliwie regulacje dotyczące dopozwania i udziału gminy w takim procesie muszą być bezwzględnie stosowane w sprawach o opróżnienie lokali mieszkalnych objętych reżimem ustawy, gdyż jest to konieczne z uwagi na przyjęte w niej konstrukcje odnoszące się do obowiązku sądu orzekania z urzędu w przedmiocie uprawnienia do lokalu socjalnego, który ma każdorazowo zapewnić gmina oraz umożliwienia udziału w sprawie wszystkim podmiotom, wobec których ma być orzeczony nakaz wydania lokalu.

W rezultacie należy przyjąć, że sprawy o wydanie lokalu mieszkalnego nie podlegają rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym. 

Postanowienie SN z dnia 22 lipca 2005 r., III CZP 39/05

Standard: 84257 (pełna treść orzeczenia)